محمد خوزستان
13th July 2011, 22:45
کد نيمه هاديها و ساير قطعات
شماره های پسوندوپیشوند نیمه هادی ها یا اعداد وحروفی که اضافه بر شماره ی اصلی خود قطعه همراه آن است،مفهوم واهمییت خاصی دارد که اکثر آنها مربوط به کار استفاده کننده از قطعه نبوده ودر رابطه با کارخانه ی سازنده وسری وتاریخ آن میباشد.امابعضی از شماره ها واعداد هم در ساخت واستفاده ی آن برای مصرف کننده اهمییت دارد که من در اینجا سعی خواهم کردتا آنجا که ممکن است شما را در جریان این حروف و رمز ها قرار دهم.
قبل از ارائه جداول رمز بهتر است در باره ی یکی از قطعات دارای رمز مثلا دیود زنربه شماره : Bzy88c8v2 بحث وگفتگو کنیم
ـ حرف اول یعنی B مربوط به ماده ی سازنده ی آن یعنی سیلیکون است.
ـ حرف zبه معنی نوع قطعه یعنی دیود زنر می باشد.
ـ حرف yدر بیان کیفیت بهتر ساخت این قطعه بیان شده است.
ـ عدد۸۸به معنی حداکثر توان مجاز آن یعنی۴۰۰ میلی وات میباشد.
ـ حرف cدرصد تغییرات آن را در حدود ۵ درصد نشان میدهد.
ـ حروف 8v2 ولتاژ مرجع این دیود میباشدکه حرف vبه عنوان ممیز بکار رفته است.
اما معانی این اعداد وحروف از کجا پیدا شده اند وچگونه میتوان به آنها اطمینان کرد؟
در این رابطه به شما جداولی ارائه میدهیم که به صورت استانداردبوده واز سال 1966تا به امروز توسط :"PRO ELECTRON STANDARD" پایه گذاری شده است.
جدول شماره ی1 مربوط به جنس ماده ای است که در ساخت نیمه هادی ها وقطعات الکترونیکی بکار میرود.
جدول شماره 1
حرف نوع جنس
===============
A ژرمانیوم
B سیلیکون
C کالسیم آرسنید
D مواد ترکیبی
همانطور که متوجه شدید، حرف انگلیسی B را که در رابطه با دیود زنر به عنوان مثال ذکر شده توسط این جدول اعلام کردیم.
جدول شماره دو مربوط به نوع قطعه ی الکترونیکی وعملکرد آن میباشد. اگر کارخانه ی سازنده از بیان جنس قطعه یعنی استفاده از جدول شماره ی یک صرف نظر کند،معمولا اولین حروف مربوط به قطعه را از طریق این جدول رمز گذاری می کند که معمولا هم به این ترتیب بوده واز جدول شماره ی یک چندان استفاده نمی شود.با توجه به این جدول معلوم می شوداشخاصی که با یک نظر به شماره ی قطعه آن را شناسایی میکنند باعث تعجب ما می شوند!که چگونه مثلا شماره ی ده ها هزار ترانزیستور وآی سی را از حفظ هستند.
جدول شماره 2
حرف نوع قطعه وعمل آن :
============================
Aدیود برای سیگنال های کم دامنه مانندآشکار سازی
B دیود خازنی یا واریکاپ
C ترانزیستور کم قدرت با فرکانس کار پایین
E دیود تونل
F ترانزیستور کم قدرت با فرکانس کار بالا
G دیود اسیلاتور
H دیود با حساسیت آهن ربایی
K عناصر حساس به اثر«هال» در مدار های باز مغناطیسی
L ترانزیستور قدرت با فرکانس کار بالا
M عناصر حساس به اثر«هال» در مدار های بسته مغناطیسی
N عایق ساز نوری
P دیود حساس به نور
Q دیود با تابش نورانی(LED)
R ترانزیستور کم قدرت
S ترانزیستور کم قدرت سویچینگ
T ترانزیستور پر قدرت
U ترانزیستور قدرت سویچینگ
X دیود چند برابر کننده
Z دیود زنر
همانطور که متوجه شدید حرف دومz در رابطه با مثال ذکر شده از این جدول اقتباس شده بود.
دو جدول زیر نیز در رابطه با حداکثر توان قطعات الکترویکی که بیشتر شامل دیود ها می باشد،بوده وضریب خطا یا تلرانس عملکرد قطعه را نشان میدهد و عدد۸۸مربوط به توان وحرفcمربوط به مثال ذکر شده در رابطه با دیود زنر مذکور از این جدول اخذ شده بود.
=======================
حرف حداکثرتوان مجاز
۸۴ 200میلی وات
88 400میلی وات
61 3/1وات
95 5/1 وات
96 81/1 وات
15 15وات
93 20 وات
=================
حرف ضریب خطا
A 1 درصد
B 2 درصد
C 5 درصد
D 10 درصد
E 20درصد
-------------------
یکی از جداول معروف«پروالکترون» مربوط به بهره ترانزیستور میباشد که به ازای اعمال ۲میلی آمپر جریان به بیس آن،ارائه میدهد،این حروف معمولا بعد از شماره ی ترانزیستور آمده ومقدار حداکثر بهره ی ان را نشان میدهد .
حرف بهره به ازای 2میلی آمپر به بیس
==================
A 110 تا 220
B 200 تا 450
C 420 تا800
استاندارد کد گذاری «پروالکترون»خیلی قدیمی بوده زیرا با افزایش شرکت های سازنده ی قطعات،وهمچنین وارد شدن ژاپن به عرصه ی الکترونیک،استاندارد های دیگری به وجود آمده اند که از
جمله ی آنها می توان به استاندارد"JEDEC" اشاره کرد.
در این ردیف که از ۱N شروع میشود تا ۵N ادامه دارد اطلاعات چندانی در اختیار استفاده کننده نمی گذارد مگر تعداد پایه های قطعه که مثلا ْ۲N قطعه،دو پایه ای و۵N قطعه پنج پایه است که آن هم استثناهائی دارد.در این مورد هیچ فرقی بین یک ترانزیستور یا تریستور نمی توان یافت.
حرف نوع قطعه
=============
1N دیود یا دیاک
2N ترانزیستور فت یا UJT یا تریستور
3N ترانزیستور مات فت با دو گیت
4N عایق ساز نوری
5N عایق ساز نوری
شماره های پسوندوپیشوند نیمه هادی ها یا اعداد وحروفی که اضافه بر شماره ی اصلی خود قطعه همراه آن است،مفهوم واهمییت خاصی دارد که اکثر آنها مربوط به کار استفاده کننده از قطعه نبوده ودر رابطه با کارخانه ی سازنده وسری وتاریخ آن میباشد.امابعضی از شماره ها واعداد هم در ساخت واستفاده ی آن برای مصرف کننده اهمییت دارد که من در اینجا سعی خواهم کردتا آنجا که ممکن است شما را در جریان این حروف و رمز ها قرار دهم.
قبل از ارائه جداول رمز بهتر است در باره ی یکی از قطعات دارای رمز مثلا دیود زنربه شماره : Bzy88c8v2 بحث وگفتگو کنیم
ـ حرف اول یعنی B مربوط به ماده ی سازنده ی آن یعنی سیلیکون است.
ـ حرف zبه معنی نوع قطعه یعنی دیود زنر می باشد.
ـ حرف yدر بیان کیفیت بهتر ساخت این قطعه بیان شده است.
ـ عدد۸۸به معنی حداکثر توان مجاز آن یعنی۴۰۰ میلی وات میباشد.
ـ حرف cدرصد تغییرات آن را در حدود ۵ درصد نشان میدهد.
ـ حروف 8v2 ولتاژ مرجع این دیود میباشدکه حرف vبه عنوان ممیز بکار رفته است.
اما معانی این اعداد وحروف از کجا پیدا شده اند وچگونه میتوان به آنها اطمینان کرد؟
در این رابطه به شما جداولی ارائه میدهیم که به صورت استانداردبوده واز سال 1966تا به امروز توسط :"PRO ELECTRON STANDARD" پایه گذاری شده است.
جدول شماره ی1 مربوط به جنس ماده ای است که در ساخت نیمه هادی ها وقطعات الکترونیکی بکار میرود.
جدول شماره 1
حرف نوع جنس
===============
A ژرمانیوم
B سیلیکون
C کالسیم آرسنید
D مواد ترکیبی
همانطور که متوجه شدید، حرف انگلیسی B را که در رابطه با دیود زنر به عنوان مثال ذکر شده توسط این جدول اعلام کردیم.
جدول شماره دو مربوط به نوع قطعه ی الکترونیکی وعملکرد آن میباشد. اگر کارخانه ی سازنده از بیان جنس قطعه یعنی استفاده از جدول شماره ی یک صرف نظر کند،معمولا اولین حروف مربوط به قطعه را از طریق این جدول رمز گذاری می کند که معمولا هم به این ترتیب بوده واز جدول شماره ی یک چندان استفاده نمی شود.با توجه به این جدول معلوم می شوداشخاصی که با یک نظر به شماره ی قطعه آن را شناسایی میکنند باعث تعجب ما می شوند!که چگونه مثلا شماره ی ده ها هزار ترانزیستور وآی سی را از حفظ هستند.
جدول شماره 2
حرف نوع قطعه وعمل آن :
============================
Aدیود برای سیگنال های کم دامنه مانندآشکار سازی
B دیود خازنی یا واریکاپ
C ترانزیستور کم قدرت با فرکانس کار پایین
E دیود تونل
F ترانزیستور کم قدرت با فرکانس کار بالا
G دیود اسیلاتور
H دیود با حساسیت آهن ربایی
K عناصر حساس به اثر«هال» در مدار های باز مغناطیسی
L ترانزیستور قدرت با فرکانس کار بالا
M عناصر حساس به اثر«هال» در مدار های بسته مغناطیسی
N عایق ساز نوری
P دیود حساس به نور
Q دیود با تابش نورانی(LED)
R ترانزیستور کم قدرت
S ترانزیستور کم قدرت سویچینگ
T ترانزیستور پر قدرت
U ترانزیستور قدرت سویچینگ
X دیود چند برابر کننده
Z دیود زنر
همانطور که متوجه شدید حرف دومz در رابطه با مثال ذکر شده از این جدول اقتباس شده بود.
دو جدول زیر نیز در رابطه با حداکثر توان قطعات الکترویکی که بیشتر شامل دیود ها می باشد،بوده وضریب خطا یا تلرانس عملکرد قطعه را نشان میدهد و عدد۸۸مربوط به توان وحرفcمربوط به مثال ذکر شده در رابطه با دیود زنر مذکور از این جدول اخذ شده بود.
=======================
حرف حداکثرتوان مجاز
۸۴ 200میلی وات
88 400میلی وات
61 3/1وات
95 5/1 وات
96 81/1 وات
15 15وات
93 20 وات
=================
حرف ضریب خطا
A 1 درصد
B 2 درصد
C 5 درصد
D 10 درصد
E 20درصد
-------------------
یکی از جداول معروف«پروالکترون» مربوط به بهره ترانزیستور میباشد که به ازای اعمال ۲میلی آمپر جریان به بیس آن،ارائه میدهد،این حروف معمولا بعد از شماره ی ترانزیستور آمده ومقدار حداکثر بهره ی ان را نشان میدهد .
حرف بهره به ازای 2میلی آمپر به بیس
==================
A 110 تا 220
B 200 تا 450
C 420 تا800
استاندارد کد گذاری «پروالکترون»خیلی قدیمی بوده زیرا با افزایش شرکت های سازنده ی قطعات،وهمچنین وارد شدن ژاپن به عرصه ی الکترونیک،استاندارد های دیگری به وجود آمده اند که از
جمله ی آنها می توان به استاندارد"JEDEC" اشاره کرد.
در این ردیف که از ۱N شروع میشود تا ۵N ادامه دارد اطلاعات چندانی در اختیار استفاده کننده نمی گذارد مگر تعداد پایه های قطعه که مثلا ْ۲N قطعه،دو پایه ای و۵N قطعه پنج پایه است که آن هم استثناهائی دارد.در این مورد هیچ فرقی بین یک ترانزیستور یا تریستور نمی توان یافت.
حرف نوع قطعه
=============
1N دیود یا دیاک
2N ترانزیستور فت یا UJT یا تریستور
3N ترانزیستور مات فت با دو گیت
4N عایق ساز نوری
5N عایق ساز نوری