سرویس و تعمیر ماشین لباس شویی

ماشین های لباسشویی با خصوصیات و طرح های مختلفی تولید

می شوند و تولید کنندگان این ماشین ها با تغییر مداوم اشکال و اجزاء
داخلی آن ها سعی دارند از هر نظر تولیدات خود را کاملتر نمایند.به عنوان
مثال،قبلا” تایمر لباسشویی های اتوماتیک ترکیبی مکانیکی داشت به این شکل
که یک موتور الکتریکی کوچک محوری را به گردش در می آورد و این محور توپی
پلاستیکی بخصوصی را با خود می چرخاند. شکل خاص و زائدهای تعبیه شده بر روی
این توپی به هنگام گردش کنتاکت ها را مرتبا” باز و یا بسته می کرد و به
این شکل اجزاء ماشین در حین گردش توپی تایمر، اعمالی مانند آبگیری، چرخش
موتور تخلیه آب، داغ نمودن آب و …انجام می داد.اما بسیاری از ماشین های
جدید، دارای تایمر الکترونیکی بوده و همه اعمال مذکور، توسط قطعاتی چون
ترانزیستور، تریستور و IC انجام می شود.

انواع ماشین های لباسشویی:

در حال حاضر ماشین های موجود در بازار به دو شکل اتوماتیک و
نیمه اتوماتیک بوده و نوع نیمه اتوماتیک نیز به دو صورت دو قلو (قسمت
شستشوی لباس + قسمت خشک کن لباس ) و نوع ساده (سطلی ) در اختیار مصرف
کنندگان قرار می گیرد.

اجزاء لباسشویی نیمه اتوماتیک سطلی ساده :

چون علاوه بر انرژی الکتریکی نیروی انسانی نیز در به پایان
رسیدن عملکرد ماشین دخالت دارد این لباسشویی ها را نیمه اتوماتیک می
نامند.

۱- بدنه – از فلز که معمولا” روی آن را به منظور جلوگیری از اکسیده شدن لعاب کاری می کنند.

۲- تایمر – کلید اتوماتیک زمانی است که پس از زمان مشخص شده
توسط مصرف کننده برق اصلی مدار را قطع می کند. تایمر در لباسشویی های نیمه
اتوماتیک از نوع مکانیکی است یعنی با حرکت ولوم یک فنر مخصوص جمع شده و
بتدریج باز می شود . مدتی طول می کشد تا فنر جمع شده باز شودء در واقع
زمان انجام کار تایمر است و ماشین در این مدت لباس ها را خواهد شست.

انواع دیگر تایمر عبارتند از : تایمر بادی- تایمر الکترونیکی – تایمر موتوری – که در لباسشویی ها کاربرد چندانی ندارند.

۳- موتور شستشو- این موتور از نوع آسنکرون با راه انداز
خازنی است. البته اکثر موتورهای به کار گرفته شده در لباسشویی های سطلی
ساده بگونه ای طراحی شده اند که قسمت راه انداز موتور (سیم پیچ
استارت+خازن راه انداز ) در تمام زمان کار موتور در مدار می ماند.

۴- نگهدارنده موتور- این قطعه معمولا” از جنس کائوچو ساخته
شده و در کف لباسشویی زیر پروانه قراردارد. و موتور آسنکرون به توسط پیچ
های نمره ۵ و معولا” به تعداد ۶ عدد از زیر دیگ مخصوص شستشو به نگهدارنده
موتور بسته می شود. در بعضی از ماشین ها که موتور توسط تسمه پروانه
،پروانه را می چرخاند قطعه ای فلزی به بدنه جوش داده شده و موتور روی آن
پیچ می گردد.

۵- پروانه شستشو- پروانه معمولا” از جنس کائوچو بوده و بر
روی محور موتور بسته می شود.با چرخش محور پروانه نیز به گردش در آمده و
لباس و آب را درون مخزن شستشو جابجا می کند.

۶- المنت- المنت لباسشویی سطلی مشابه المنت آب گرمکن برقی
است یعنی مجموعه سیم کرم نیکل که داخل خاک چینی و یا سرامیک نسوز قرار
گرفته و بر رویش محافظ فولادی قرار داده اند تا از نفوذ آب و رطوبت به
المنت ممانعت به عمل آید.

۷- کلید لامپ دار المنت – این کلید دارای سه کنتاکت است دو
کنتاکت به ورودی و خروجی فاز مرتبط است و کنتاکت سوم مربوط به نول لامپ
داخل کلید است.

سرویس و نگهداری لباسشویی سطلی :

۱- لباسشویی های سطلی را حتما” به سیم ارت مجهز نمایید.

۲- استفاده از پودر های مخصوص ماشین لباسشویی در انواع نیمه
اتوماتیک ضرورتی ندارد و پودر های یاد شده تنها مختص ماشین های اتوماتیک
هستند.بنابر این در به کار گیری ماشین های نیمه اتوماتیک می توانید از
پودر های لباسشویی معمولی نیز استفاده نمایید.

۳- تایمر لباسشویی های سطلی در انواع ۱۵ و ۳۰ دقیقه ای به
بازار ارائه شده اند که در هر دو نوع انتخاب زمان شستشو، متناسب با کثیف
بودن لباس است و بر خلاف تصور بعضی از مصرف کنندگان ضرورتی در بکار گیری
تمام زمان تایمر وجود ندارد به عنوان مثال می توان در نوع تایمر ۳۰ دقیقه
ای ، تایمر را به اندازه ۵ دقیقه بکار گرفت.

۴- مقدار لباس و آب را همواره کم انتخاب نمایید تا عمر مفید ماشین افزایش یابد.

۵- در صورت چرک بودن لباس پس از شستشوی اول بلافاصله تایمر
را به حالت روشن قرار ندهید و اجازه دهید بین دو شستشو ، موتور حد اقل به
مدت ۵ دقیقه توقف داشته باشد.

۶- المنت را برای مدت طولانی روشن نگذارید.

۷- هر گز لباسشویی سطلی را بدون آب مورد استفاده قرار ندهید
زیرا به قطعات لاستیکی که به منظور آب بندی موتور بکار گرفته شده اند آسیب
رسیده و پس از نشت نمودن آب از دیگ، موجبات اتصال بدنه و سوختن موتور
فراهم می شود.

مدار الکتریکی لباسشویی سطلی ساده و دو قلو:

http://www.ariakish.com/wp-content/u.../washing-2.jpg

لباسشویی نیمه اتوماتیک دوقلو(دو مخزنه):

چون عمل شستشو در یک مخزن و عمل آبگیری از لباس های شسته شده
در مخزن دیگر انجام می شود. این لباسشویی ها را دوقلو یا دو مخزنه می
نامند. بدنه این لباسشویی ها اکثرا” پلاستیکی است ،از اینرو فاقد المنت می
باشند. قسمت شستشو عین قسمت شستشوی لباسشویی سطلی است. در مخزن دوم ،
سیستم آبگیری از لباس های شسته شده همان سیستم موجود در لباسشویی های
اتوماتیک است. لباس ها درون مخزن اصلی که همه سطح بدنه اش سوراخ کاری شده
است ریخته شده و زمانیکه با فرمان تایمر موتور خشک کن براه می افتد، بر
اثر نیروی گریز از مرکز آب لباس ها از طریق سوراخ های موجود روی مخزن اصلی
به بیرون ریخته می شود. از آنجا که مخزن اصلی درون مخزن فرعی قرار دارد ،
این آب ها در مخزن فرعی به طرف کانال خروجی هدایت شده و از شیلنگ که در
این زمان بر روی زمین نهاده شده خارج می شود. در ماشین های دو زمانه بندرت
از واتر پمپ استفاده می شود. ماشین های دو مخزنه دارای دو موتورند و هر
دو موتور از نوع آسنکرون هستند. موتور شستشو توانایی چرخش به چپ و راست را
داراست و به توسط تایمر مرتبا” به طرف راست و چپ می چرخد. همین برتری
ماشین های دو مخزنه سبب شده است که لباس ها در حین شستشو تمیزتر شسته
شوند.

لباسشویی تمام اتوماتیک :

تفاوت عمده این لباسشویی با انواع نیمه اتوماتیک آن است که
حضور انسان و دخالتش در شستشوی لباس ،جزء راه اندازی ماشین، ضرورتی
ندارد.کافیست که مصرف کننده ، لباس را به مقدار کافی و بر اساس مقدار
مذکور در دفترچه راهنما درون ماشین قرار داده و پس از ریختن پودر درون
جاپودری و باز نمودن شیر آب ورودی به ماشین، متناسب با جنس لباس،برنامه
مورد نظر را انتخاب نماید و کلید اصلی ماشین را روشن کند. سایر مراحل
شستشو به صورت اتوماتیک صورت می گیرد. یعنی ابتدا شیر الکتریکی به کار
افتاده و آب پس از ورود به جاپودری، پودر را با خود بدرون مخزن منتقل می
سازد. پس از ورود آب به مقدار کافی،عمل آبگیری متوقف شده و با روشن شدن
هیتر ، آب داغ می شود. پس از رسیدن آب به مقدار مناسب عمل شستشو شروع می
شود. موتور به توسط فرمان های تایمر ابتدا به طرف عقربه های ساعت چرخیده و
پس از مدتی متوقف شده و سپس در جهت عکس بگردش در می آید. حرکت موتور در
دو جهت مخالف بدان سبب است که لباس ها به اندازه کافی درون آب حرکت نموده و
بهتر شستشو شوند.

پس از شستشوی مقدماتی ، موتور متوقف شده و آب توسط پمپ تخلیه
به طرف فاضلاب هدایت می شود. مجددا” همان برنامه شستشو تکرار می
شود.معمولا”عموم ماشین ها بگونه ای طراحی شده ان که عمل شستشو ۵ بار تکرار
شده و سپس ماشین وارد مرحله نهایی آبکشی و تخلیه آب و خشک نمودن لباس می
شود.

برای خشک نمودن لباس،دور تند ماشین و واتر پمپ، همزمان کار
می کنند. یعنی دور تند موتور سبب می شود دیگ اصلی که لباس درونش ریخته شده
با سرعت بچرخد و از آنجا که بدنه دیگ اصلی دارای سوراخ های متعدد است، آب
لباس ها بر اثر نیروی گریز از مرکز به خارج از دیگ اصلی (به درون دیگ
فرعی ) ریخته شده و ورودی واتر پمپ نیز در همین دیگ قرار داشته و آب های
راه یافته به این دیگ را مکیده و به فاضلاب می ریزد. پس از مراحل آبکشی
نهایی که معمولا” در ماشین ها ۳ بار این عمل تکرار می شود ، تایمر به صورت
خودکار خاموش شده و کلیه عملیات ماشین متوقف می شود.

به این ترتیب ملاحظه فرمودید که همه مراحل شستشو به صورت
خودکار و بدون حضور انسان صورت خواهد گرفت از اینرو این ماشین ها ، تمام
اتوماتیک نامیده می شوند.

نصب و راه اندازی ابتدایی ماشین لباسشویی اتوماتیک:

۱- از آنجا که ماشین لباسشویی دارای قطعات وزین و متحرک می
باشد و ممکن است در هنگام حمل و نقل دچار آسیب شود ، لذا قسمت های آن را
بوسیله قطعاتی نظیر بست،میله و پیچ، ثابت می کنند. بنابر این در هنگام نصب
و راه اندازی باید با توجه به دفترچه راهنمای ماشین این قطعات باز شده و
آن ها را برای حمل و نقل راه دور در آینده نگهداری کرد.

۲- در صورتیکه ماشین لباسشویی دارای چهارچوب محافظ کف بوده
پیچ های آن را باز نموده و آن را از ماشین جدا نمایید. همچنین پیچ هایی که
بعنوان پیچ های تنظیم پایه در نظر گرفته شده در محل خود بپیچید.

۳- ماشین لباسشویی باید کاملا” تراز قرار گیرد برای این
منظور لیوان محتوی آب را روی ماشین قرار داده و از اطراف به سطح آب درون
لیوان نگاه کنید اگر ماشین در موقعیت تراز کامل نباشد، آب در سطحی
نامتعادل قرار می گیرد. که با استفاده از پیچ های تنظیم زیر ماشین می توان
آن را تراز نمود.

۴- لوله ورودی آب لباسشویی را پس از آب بندی به شیر آب حدیده دار وصل کنید.(معمولا” سه چهارم اینچی ).

http://www.ariakish.com/wp-content/u.../washing-3.jpg

۵- لوله تخلیه آب ماشین را در ارتفاع تعیین شده توسط شرکت
سازنده قرار دهید. اگر ارتفاع شیلنگ فاضلاب ماشین در حد گفته شده رعایت
نگردد و مثلا” بر روی زمین رها شود همه آبی که وارد ماشین می شود بلافاصله
از طریق شلینگ خارج شده و عمل آبگیری ماشین هر گز متوقف نمی شود. بنابر
این لازمست شلینگ خروجی قبل از قرار گیری در فاضلاب دارای ارتفاعی در حدود
۶۰ سانتیمتر باشد.

۶- لوله تخلیه آب طوری قرار نگیرد که در اثر تابیدگی، مسیر خروجی آب مسدود شود.

۷- قبل از روشن کردن ماشین توجه نمایید که سیستم الکتریکی
منزل (پریز-کنتور- فیوز و …) و سیستم آب منزل با جدول مشخصات فنی ارائه
شده از طرف شرکت سازنده هماهنگی داشته باشد.

۸- همانطور که قبلا” در مورد بست هایی که برای ثابت نگهداشتن
، قطعات ماشین در هنگام حمل و نقل بکار می رود اشاره کردیم، اگر بست ها
به دیگ بسته شده باشد، با روشن شدن ماشین ، حرکت دیگ به بدنه منتقل شده و
ماشین از جای خود حرکت می کند. این حرکت در دور تند ماشین (زمان آبگیری از
لباس ) بوضوح دیده شده و در مدت آبگیری از لباس ماشین در حدود ۵۰
سانتیمتر از جای قبلی خود فاصله می گیرد.بنابراین لازم است قبل از راه
اندازی ماشین با توجه به دفترچه راهنما کلیه بست ها را باز نموده و با
حرکت دادن دیگ فرعی به طرف پایین و بالا و همچنین حرکت آن به طرف جلو و
عقب از خلاص بودن دیگ مطمئن شویم سپس دیگ اصلی را نیز با دست بچرخانید تا
از آزاد بودن پولی ها اطمینان حاصل نمایید.

۹- جهت چرخش اکثر ولوم تایمر های لباسشویی موافق حرکت عقربه
های ساعت است در بعضی از لباسشویی ها ، بمحض چرخش ولوم در جهت مخالف عقربه
های ساعت، ولوم از محور باز شده و می توان مجددا” آن را به محور بست.
متاسفانه در انواع دیگر ، با وارد آمدن فشار به ولوم در جهت مخالف،
معمولا” ولوم و گاها” چرخ دنده های تایمر شدیدا” آسیب می بیند. جهت حفاظت
تایمر در برابر این اشتباه،معمولا” سازندگان تایمرها، با رسم یک فلش بر
روی ولوم شکل صحیح چرخش تایمر را نشان می دهند که توجه به آن الزامی است.

۱۰- در ریختن لباس به درون لباسشویی ، ظرفیت شستشو منظور شود
اکثر ماشین های خانگی دارای ظرفیت شستشوی ۵ کیلو هستند. با این وجود
توصیه می شود درون مخزن آنقدر لباس ریخته شود که اگر دستتان را به سقف
فوقانی درب ماشین مماس نمودید، بدون آنکه با لباس ها درگیر شود به راحتی
وارد ماشین و خارج شود.علاوه بر آن لباس ها را به تفکیک از یکدیگر درون
ماشین قرار دهید تا بهتر شسته شوند.

ساختمان و اجزاء تشکیل دهنده لباسشویی تمام اتوماتیک:

لباسشویی های اتوماتیک در مدل های متفاوت طراحی می شوند که
از آنجمله می توان به ماشین تمام اتوماتیک که مخزن آن روی محور افقی سوار
است و به آن مدل یوغی (Yoke type ) گفته می شود و همچنین ماشینی که مخزن آن
روی محور عمودی قرار گرفته و به آن نوع چرخان عمودی (Rotary type ) گفته
می شود اشاره کرد. با این حال لباسشویی های اتوماتیک دارای اجزا، الکتریکی
مکانیکی تقریبا” مشابه و به شرح زیر می باشند:

الف – اجزاء الکتریکی ماشین لباسشویی تمام اتوماتیک:

۱- دو شاخه-وظیفه دو شاخه انتقال انرژی الکتریکی از پریز به
کابل رابط ماشین و در نهایت ، سایر قسمت های الکتریکی ماشین است. در هنگام
تعویض دو شاخه به جریان نامی دو شاخه جدید توجه نمایید. معمولا” دو شاخه
هایی که جریانشان کمتر از ۱۶ آمپر است جهت استفاده در ماشین لباسشویی
مناسب نیستند.

۲- کابل رابط- از آنجا که جریان مصرفی ماشین بالاست، توصیه می شود کابل ۵/۲×۲ و یا حد اقل ۵/۱×۲ مورد استفاده قرار گیرد.

۳- ترمینال – ترمینال به منظور ایجاد اتصالاتی مطمئن و هم
چنین عایق بودن این اتصالات از بدنه مورد استفاده قرار می گیرد در ماشین
لباسشویی معمولا” از ترمینال های پلاستیکی و یا کائوچویی استفاده می کنند.
محل قرار گیری ترمینال ، قسمتی از بدنه ماشین است که با پیچ و مهره در
جای خود مستقر می شود.

۴- کلید قطع و وصل- معمولا” کلید به صورت متداول در سایر
لوازم خانگی ،در ماشین لباسشویی بکار نرفته بلکه کلید قسمتی از تایمر است.
یعنی با کشیدن محور تایمر بطرف بیرون کنتاکت یا کنتاکت های کلید بسته شده
و با حرکت ولوم بطرف داخل، مدار الکتریکی ماشین قطع می شود. کلید های
بکار رفته در لباسشویی دو کنتاکت و یا چهار کنتاکت هستند. در نوع دو
کنتاکت ، نول مستقیما” به همه مصرف کننده های مدار رسیده و فاز پس از کلید
وارد مدار می شود بنابراین دو کنتاکت کلید، یکی فاز ورودی و دیگری فاز
خروجی است.در نوع چهار کنتاکت هم فاز و هم نول وارد کلید شده و با حرکت
محور تایمر بطرف بیرون ، کلید بسته شده و فاز و نول وارد مدار لباسشویی می
شوند.

جهت تست کلید کافیست از روی نقشه ماشین کنتاکت های مربوطه به
کلید را شناسایی نموده سپس با اهم متر آن را تست نمایید. به این صورت که
ابتدا سیم های متصله به کلید را باز نموده، سپس دو پایه ورودی و خروجی
کلید را به اهم متر وصل کنید. با حرکت محور تایمر به طرف بیرون باید عقربه
منحرف شده و تقریبا” عدد صفر را نشان دهد.

اگر عقربه منحرف شود اما به صفر نرسد، کنتاکت های کلید کثیف
هستند. راحت ترین روش جهت اصلاح این عیب استفاده از اسپری کنتاکت شور است.
و اگر عقربه منحرف نشود ، لازمست صفحه کلید های تایمر از دو طرف آن باز
شود و عیب بر طرف گردد. در کلید های چهار کنتاکت آزمایش با اهم متر در
مورد هر چهار کنتاکت انجام شود ( دو به دو ) .

۵- لامپ خبر- جهت اطلاع مصرف کننده از ورود برق به ماشین از چراغ خبر که یک لامپ ۲۲۰ ولتی است استفاده می شود.

۶- میکروسوئیچ – اگر قبل از بسته شدن درب ماشین ، دستگاه
شروع به آب گیری نماید و یا اگر به عللی در هنگام کار ماشین، درب باز شود و
در همان حالت ماشین بکار خود ادامه دهد و یا اگر کودکی به ماشین نزدیک
شده و درب آن را باز کند و عملیات ماشین متوقف نشود و اگر … جمیع موارد
مذکور ایجاب می کند بمحض باز شدن درب و یا حتی قبل از آن که درب کاملا”
بسته نشده باشد، ماشین قادر به استارت و آغاز عملیات شستشو نباشد.

از اینرو همیشه فاز مدار پس از کلید تایمر و قبل از آنکه به
سایر اجزاء الکتریکی مدار برسد از میکروسوئیچ عبور می کند میکروسوئیچ
(کلید فشاری حفاظتی ) معمولا” پشت درب بدنه خارجی جنب لاستیک دور درب و در
کنار قفل قرار می گیرد و پس از آنکه زبانه قفل کاملا” در محل خود مستقر
شد به اهرم میکروسوئیچ فشار وارد نموده و آن را به حالت وصل در می آورد.
با بسته شدن میکروسوئیچ سایر قسمت ها نیز دارای فاز بوده و می توانند
عملیات شستشو را انجام دهند. برای تست میکروسوئیچ نیازی به خارج نمودن آن
از محل استقرارش نیست بلکه می توان دو سیمی که از تایمر به طرف میکروسوئیچ
رفت و بر گشت نموده را پس از یافتن به اهم متر متصل سازیم .

اگر با بسته شدن کامل درب ، عقربه اهم متر منحرف شود
میکروسوئیچ سالم است در غیر این صورت یا عیب از میکروسوئیچ است یا
میکروسوئیچ سالم بوده اما از محل استقرار خود خارج شده و یا درب بطور
واقعی بسته نمی شود که معمولا” عیب آخر مربوط به خراب شدن لاستیک دور درب
است. در صورت خراب بودن میکروسوئیچ آن را پس از باز نمودن قسمت جانبی
لاستیک دور درب ( طرف قفل درب ) از بدنه جدا نموده و در صورت امکان تعمیر
نمایید. اگر مشکل جدی است مانند شکستن اهرم و … میکروسوئیچ را تعویض کنید.

۷- المنت (گرمکن- هیتر ) – ساختمان المنت دقیقا” مشابه المنت
بکار رفته در آب گرمکن است . ابتدا سیم کرم نیکل یا کرم آلمینیوم درون
پودر چینی یا سرامیک نسوز قرار گرفته و سپس جهت ممانعت از نفوذ آب و رطوبت
آن را درون یک محافظ فولادی قرار می دهند. المنت درون دیگ فرعی قرار می
گیرد و در توان های مختلف ساخته شده و استفاده می شود . آب بندی المنت
بوسیله لاستیک محافظش صورت می گیرد از اینرو هرگز نباید المنت را در حالیکه
درون دیگ آبی وجود ندارد به برق متصل نمود. برای تست المنت استفاده از
لامپ سری ، اهم متر یا اتصال چند ثانیه ای مستقیم به برق توصیه می شود.

۸- قفل مغناطیسی درب – همانگونه که در مورد میکروسوئیچ ذکر
شده باز شدن درب ماشین در زمان شستشو و در حالیکه دیگ تا حدودی پر از آب
است می تواند محیط منزل را آلوده سازد زیرا آب مخلوط با پودر رختشویی به
بیرون از ماشین می ریزد. کاربرد میکروسوئیچ این حسن را داشت که در صورت
بروز چنین اشتباهی مدار ماشین قطع می شد. در بعضی از ماشین ها زمینه این
اشتباه را از بین برده اند . پس از روشن شدن ماشین (البته مشروط به بسته
شدن کامل درب ) یک رله مغناطیسی زبانه درب را در اختیار گرفته و به هیچ
وجه درب ماشین باز نمی شود . در صورت اعمال نیروی بیش از حد دستگیره قفل
درب خواهد شکست. درب زمانی باز می شود که اولا” برق ماشین قطع شود
(تایمرخاموش شود ) ثانیا” حد اقل مدت ۲ دقیقه از خاموش شدن دستگاه بگذرد
تا آثار مغناطیسی درون قفل مغناطیسی کاهش یافته و زبانه قفل درب رها شود.
در بعضی از ماشین ها میکروسوئیچ و قفل مغناطیسی در یک مجموعه گنجانیده شده
اند.

۹- ترموستات یا هیتر استات – از آنجا که جریان مصرفی هیتر
بالاست و توسط تایمر مرتبا” در حال قطع و وصل است ، این احتمال می رود که
بر اثر کار زیاد و مداوم ، سطح کنتاکت های تایمر مربوط به هیتر فرسوده شده
و به یکدیگر جوش داده شوند. در این صورت هیتر در تمام مدت کار ماشین که
گاها” به ۳ ساعت و نیم نیز می رسد در مدار خواهد بود رسیدن دمای آب به
نقطه جوش علاوه بر البسه داخل ماشین، رابط های پلاستیکی و شلینگ ها را نیز
فرسوده می سازد. از اینرو استفاده از هیتر استات ( ترموستات ) اجتناب
ناپذیر است. هیتر استات در واقع مشابه ترموستات بی متالی در سماور برقی
عمل می کند.

قسمت فلزی منعکس کننده حرارت به تیغه های بی متالی در داخل
آب قرار گرفته ( در دیگ فرعی ) و حرارت آب بر آن اثر مستقیم می نهد. این
حرارت توسط خود صفحه به تیغه ها منعکس شده و اگر از حد معینی تجاوز نماید
یکی از تیغه ها که حساسیتش به حرارت بیشتر است، با خمیده شدن خود ، ارتباط
هیتر با شبکه را قطع می سازد زیرا هیتر استات و هیتر همیشه با یکدیگر در
حالت سری قرار می گیرند.

ترموستات از قطعات زیر تشکیل شده است:

۱- پلاتین های داخلی ۲- تیغه های فلزی غیر هم جنس (تیغه های بی متالی) ۳- صفحه منعکس کننده حرارت ۴- فیش های ارتباطی

لازم به تذکر است که در بعضی از لباسشویی ها مانند زانوسی
مدل ۹۱۴ ترموستات از نوع گازی است که در رابطه با ساختمان آن و نحوه
عملکردش مفصلا” در مبحث ترموستات و آب گرمکن برقی مطلب آورده شده است.

۱۰ – شیر الکتریکی – همانگونه که قبلا” ذکر شد، همه مراحل و
عملیات ماشین بصورت اتوماتیک صورت می گیرد و از آنجا که لباس ها معمولا”
۵ الی ۷ بار بصورت کامل شستشو می شود، عمل ورود آب به ماشین نیز الزاما”
می بایست خودکار صورت پذیرد. آب ورودی به ماشین به شیر الکتریکی بسته می
شود و مادامی که به سیم پیچ آن برق نرسد، آب شهر پشت شیر می ماند و اجازه
ورود به داخل جا پودری و سپس مخزن فرعی را نخواهد داشت.

شیر الکتریکی از قسمت های زیر تشکیل شده است:

۱- قاب پلاستیکی ۲- سیم پیچ (
سولنوئید) ۳- شیطانک که در مرکزش سوراخ ریزی وجود
دارد ۴- لاستیک دور شیطانک ۵ – اهرم آهنی ۶-
لاستیک سر اهرم ۷- فنر پشت
اهرم ۸- صافی یا ***** لوله
خروجی آب

چگونگی عملکرد شیر الکتریکی : در حالت عادی فنر پشت اهرم ،
اهرم آهنی را بطرف جلو رانده و لاستیک سر اهرم، سوراخ وسط شیطانک را مسدود
می سازد . با وصل برق و ایجاد مغناطیس توسط سیم پیچ شیر الکتریکی، اهرم
به طرف داخل جذب شده و فنر را فشرده می سازد. با حرکت اهرم به طرف عقب،
لاستیک سر اهرم از سوراخ وسط شیطانک جدا شده و شیطانک مجال تنفس می یابد.
فشار آب، هوای بین شیلنگ و شیطانک را از مجرای تنفسی به عقب رانده و آب
جاری می شود. پس از رسیدن آب به سقف مورد نظر، توسط فرمان هیدرواستات ،
برق شیر الکتریکی قطع شده و با تضعیف میدان مغناطیسی سیم پیچ، فنر جمع شده
اهرم بطرف جلو رانده شده و در نتیجه مجرای تنفسی شیطانک مجددا” بسته می
شود و از ورود آب به داخل ماشین ممانعت بعمل می آید. شیر الکتریکی بصورت تک
و یا دوبل ساخته می شو د .

عیوب شیر الکتریکی ممکن است مکانیکی و یا الکتریکی باشد. در
مبحث مکانیکی ، خرابی فنر، خوردگی لاستیک سر اهرم،پاره شدن لاستیک دور
شیطانک ، مسدود شدن ***** بر اثر جرم و شن ریزه های موجود در آب شهر
عملکرد صحیح شیر الکتریکی را مختل می سازد. که می توان با جدا نمودن قسمت
های مختلف شیر ، مورد معیوب را شناسایی و نسبت به رفع عیب اقدام نمود.

در قسمت الکتریکی یا بوبین می سوزد که توسط تست با اهم متر
(R×۱k ) مشخص می شود و یا به شیر الکتریکی برق نمی رسد. در این صورت همیشه
قبل از آنکه عیب از ناحیه شیر الکتریکی تصور شود ، برق دو سر بوبین را
اندازه گیری نمایید.

تذکر: در مواردیکه فشار آب ، بسیار بیشتر از ظرفیت ورود آب
به داخل شیر الکتریکی است آب وارد جداره های بین محفظه اهرم و بوبین شده و
عمل جذب اهرم شیر الکتریکی دیگر انجام نمی شود در این موارد، لازم است
برق ماشین قطع شده و سپس اجزا، شیر الکتریکی کاملا” تفکیک و پس از خشک شدن
شیر را مجددا” به حالت اول باز می گردانیم. جهت بروز مجدد این عیب فشار آب
را محدود نمایید. ( شیر آب شهر را تا انتها باز نکنید.)

۱۱- تایمر (برنامه ریز ) – تایمر در واقع به عنوان مغز فرمان
دهنده ماشین عمل می کند و پس از گرفتن فرمان شروع، سایر اعمال از قبیل آب
گیری – گرم نمودن آب- عملکرد دور تند و کند موتور با فرمان تایمر انجام
می شود. در حال حاضر تایمر های موجود به دو شکل الکترونیکی و
الکترومکانیکی به بازار ارائه می شوند. در نوع الکترونیکی فرمان های مختلف
به قطعات الکتریکی مانند هیتر-واتر پمپ – الکترو موتور- شیر الکتریکی
و…توسط قطعات الکترونیکی مانند ترانزیستور – تریستور و IC صورت می گیرد و
از آنجا که ابعاد این قطعات به مراتب کوچکتر از چرخ دنده های زائده داراست
ابعاد تایمر های الکترونیکی بسیار کوچک تر از تایمر های مکانیکی
است.تایمر های الکترونیکی بصورت کتابی ساخته می شوند.

تایمر های الکترومکانیکی یا بصورت خلاصه مکانیکی، با حرکت
محور اصلی که توسط یک موتور کوچک می چرخد عمل می کند.بر روی این محور یک
چرخ دنده بزرگ ( توپی تایمر ) با زائده های فراوان وجود دارد که در حال
چرخش محور ، زائده های توپی با کنتاکت های مختلف برخورد نموده و در بعضی
موارد ، ارتباطی بر قرار و یا ارتباطی را قطع می سازد.

تایمر الکترومکانیکی معمولا” از قسمت های زیر تشکیل شده است:

۱- موتور تایمر ۲- چرخ دنده ها ۳- صفحه های
پلاتین ۴- اهرم متغیر برنامه ۵- کلید قطع و وصل ۶- بدنه
یا قاب پلاستیکی موتور تایمر یک بوبین با تعداد دور زیاد و قطر نازک است.
با اتصال برق به بوبین یک میدان مغناطیسی دوار ایجاد شده که روتور فلزی را
با خود به گردش در می آورد. با گردش روتور چرخ دنده های متعددی بگردش در
می آییند که به منظور ایجاد گشتاور بالا استفاده می شوند نهایتا” گشتاور
تولید شده به محور اصلی منتقل می شود و این محور با چرخش خود و توپی را که
بر محور سوار شده بگردش در خواهد آورد . و…

برای تست موتور تایمر بهترین روش آنست که بوبین را از موتور
خارج نموده و به برق ۲۲۰ ولت متصل سازید. سپس یک پیچ گوشتی دسته عایق را
بر دارید و قسمت فلزی آن را وارد حلقه بوبین نمایید. اگر بوبین سالم باشد،
میدان دوار ایجاد شده مرتبا” جهت پیچ گوشتی را منحرف می سازد و نگه داشتن
آن در قسمت وسط حلقه بسیار مشکل است که این مورد بیانگر سالم بودن بوبین
است و اگر قصد دارید بوبین را با اهم متر تست کنید می بایست رنج بر روی
R×۱K قرار گیرد.

در تایمر دو مشکل مرتبا” به چشم می خورد . جوش خوردگی کنتاکت
ها و کثیف شدن آن ها در صورت مواجه شدن با هر کدام از دو عیب فوق بهتر
آنست که با آزاد ساختن ضامن های نگهدارنده دو صفحه تایمر، صفحه کنتاکت ها
را آزاد نموده و پس از سمباده کشی مجددا” تایمر را به وضعیت اولیه باز می
گردانیم. اگر تایمر در جهت مخالف چرخانده شود،زائده هایی از توپی خواهد
شکست که در این صورت می بایست توپی تایمر با خودش تعویض شود.

۱۲-هیدرواستات( اتومات)-این وسیله تنظیم کننده آب ورودی به
ماشین است و ناگفته پیداست که اگر دچار مشکلی شود یکی از اساسی ترین اعمال
ماشین انجام نخواهد شد.

هیدرواستات از قسمت های زیر تشکیل شده است:

۱- قابه یا بدنه مخصوص ۲- صفحه لاستیکی (دیافراگم ) ۳-
کنتاکت های قطع و وصل داخلی ۴- لوله ورودی هوا ۵- کنتاکت های اتصال
برق

چگونگی عملکرد هیدرو استات:

در مباحث قبل گفته شد که برق ورودی از ترمینال وارد کلید
تایمر شده و فاز پس از تایمر به میکروسوئیچ رفته و سپس به هیدرواستات می
رسد. هیدرواستات مانند یک کلید تبدیل دارای ۳ کنتاکت است. فاز وارد کنتاکت
مشترک شده و چون یکی از دو کنتاکت دیگر در حالت عادی به کنتاکت مشترک
متصل است،از طریق آن به شیر الکتریکی می رسد. نول هم پس از کلید تایمر به
همه مصرف کننده ها داده می شود . به این ترتیب با روشن شدن ماشین،شیر
الکتریکی نول خود را از کلید تایمر و فاز خود را از هیدرواستات دریافت
داشته و همانگونه که در مبحث شیر الکتریکی ذکر شده بوبین آن ، اهرم را جذب
نموده و با کنار رفتن لاستیک شیطانک آب از شیر الکتریکی عبور نموده و
وارد جاپودری شده و پس از حل نمودن پودر به مخزن فرعی می ریزد.

معمولا” از قسمت تحتانی مخزن فرعی شیلنگی باریک به لوله
ورودی هوای هیدرواستات بسته شده است. در اکثر ماشین ها این شیلنگ از ورودی
پمپ تخلیه گرفته شده و همانگونه که در شکل دیده می شود سطح آب در شیلنگ
تخلیه، مخزن فرعی و شیلنگ هوای هیدرواستات در یک سطح بالا می آید. هوای
شیلنگ هیدرواستات مرتبا” فشرده تر می شود (با بالا آمدن سطح آب ) تا بدانجا
که قادر می شود پرده دیافراگم را به طرف بالا براند.

با بالا رفتن پرده دیافراگم ارتباط کنتاکت مشترک با کنتاکت
مربوط به شیر الکتریکی قطع شده و این ارتباط بین کنتاکت مشترک با کنتاکتی
که به موتور تایمر مرتبط است بر قرار می شود . به این ترتیب عمل آبگیری
متوقف شده و موتور تایمر شروع بکار خواهد نمود با چرخش موتور تایمر محور
اصلی و توپی متصله به آن خواهند چرخید و سایر مراحل شستشو به ترتیب انجام
می شود بر روی بدنه هیدرواستات پیچ مخصوصی وجود دارد که جهت تنظیم مقدار
آب ورودی به ماشین است در واقع این پیچ قدرت فنر پشت پرده دیافراگم را
تضعیف یا تقویت می کند از اینرو متخصصین پس از ساخت و تنظیم هیدرواستات بر
روی آن لاک می ریزند تا به این ترتیب حساسیت موضوع را بیان کنند. در صورت
گردش پیچ به چپ یا راست ، مقدار آب ورودی به ماشین تغییر خواهد نمود.

علاوه بر نوع سه فیشه، هیدرواستات های ۵ و ۶ فیشه نیز وجود
دارد . در این ماشین ها علاوه بر ورود آب به ماشین به عنوان مرحله آغازین
عملیات شستشو، افعال دیگری نیز صورت می گیرد. مثلا” در ماشین فیلکو،
همزمان با ورود آب به ماشین دور کند نیز آغاز بکار می کند تا لباس ها
کاملا” درون آب خیس شوند و پس از رسیدن آب به سقف مورد نظر در مرحله دوم
عملکرد هیدرواستات دور کند قطع شده و هیتر روشن می شود.سازندگان ، دیگر
اشکال مختلفی را از هیدرواستات های ۵ یا ۶ فیشه به سلیقه و ابتکار خود
بکار گرفته اند.

هیدرواستات ۳ فیشه یک کلید تبدیل و ۶ فیشه ۲ کلید تبدیل
است.برای تست هیدرواستات ۳ فیشه ابتدا شماره های ۱۱ و ۱۲ به هم
مربوطند.سپس از راه لوله هوا فوت می کنیم که می بایست صدایی از داخل
هیدرواستات شنیده شود این صدا قطع کنتاکت ۱۲ و اتصال ۱۳ به مشترک ۱۱
است.

لوله هوا را با انگشت مسدود می سازیم تا پرده دیافراگم داخل
هیدرواستات همچنان بالا بماند. در این وضعیت اگر شماره های ۱۱ و ۱۳ به
یکدیگر راه بدهند ( توسط اهم متر ) ، هیدرواستات سالم است. با خروج هوا از
هیدرواستات صدای قطع کنتاکت های ۱۱ و۱۳ شنیده می شود اگر با اهم متر
این دو کنتاکت را مجددا” آزمایش کنید به یکدیگر راه نخواهند داد. با دمیدن
در لوله هوای هیدرواستات ۵ یا ۶ فیشه دو مرحله صدای اتصال به گوش می
رسد. همانگونه که در بالا ذکر شد کنتاکت های ۱۱و ۱۲ و ۱۳ به همان ترتیب
آزمایش می شود و تست کنتاکت های ۲۱ و ۲۲ و ۲۳ نیز عینا” به همان ترتیب
است.

تذکر : توصیه می شود در شستشوی لباس توسط ماشین هرکز از پودر
نامرغوب استفاده نکنید زیرا اگر کف پودر کنترل شده و مخصوص لباسشویی نباشد
، ازدیاد کف، لوله هوای هیدرواستات را مسدود نموده و عمل آبگیری مختل می
شود.

۱۳ واتر پمپ (پمپ تخلیه آب ) – در هر مرحله ، پس از شستشو و
قبل از ورود آب مجدد به ماشین ، لازم است آب کثیف از ماشین خارج و به
فاضلاب ریخته شود . این عمل توسط واتر پمپ انجام می گیرد. واتر پمپ از دو
قسمت الکتریکی و مکانیکی تشکیل شده . قسمت الکتریکی آن یک موتور با توان
کم و معمولا” از نوع قطب چاکدار است. به صورت خلاصه می توان گفت موتور
الکتریکی واتر پمپ از قسمت های زیر تشکیل شده است:

۱- بوبین یا سیم پیچ ۲- هسته آهنی با سیم پیچ های قطب و
کلاف های اتصال کوتاه شده ۳- روتور ۴- پروانه خنک کننده
موتور

پس از اتصال برق ( توسط تایمر ) به پمپ تخلیه روتور به حرکت
در آمده و پروانه مکنده آب را به گردش در خواهد آورد . این پروانه آب را
از مخزن فرعی ماشین مکیده و به درون شیلنگ تخلیه هدایت می کند. قسمت های
مکانیکی واتر پمپ عبارتند از :

۱- لوله ورودی آب به پمپ ۲- لوله مخصوص
تخلیه ۳- لوله مخصوص شیلنگ هوای هیدرواستات ( در بعضی از
واتر پمپ ها ) ۴- پروانه اصلی (مکش) ۵- بدنه پمپ
آب ۶- صفحه مونتاژ پمپ به بدنه

اگر با لباسشویی مواجه شدید که عمل شستشو بخوبی انجام می شود
ولی آب کثیف تخلیه نمی گردد بهتر است قبل از هر عملی سالم بودن پمپ مورد
بر رسی قرار گیرد. ساده ترین روش اینست که سیم های متصله به واتر پمپ را
جدا نموده و به توسط دو سیم از بیرون برق ۲۲۰ ولت را به آن متصل سازید.اگر
بلافاصله آب تخلیه شد، پمپ سالم است و به آن برق نمی رسد که این مشکل به
تایمر یا رابط های بین تایمر و واتر پمپ باز می گردد. اما اگر با اتصال برق
نیز آب تخلیه نشد پمپ خراب است. آن را از بدنه خارج ساخته و پس از تفکیک
اجزا، آن عضو معیوب را شناسایی کنید. گاها” دیده می شود که پمپ های معیوب
بیرون از ماشین عمل کرده و لیکن قادر به خاج نمودن آب کثیف از ماشین
نیستند که نیاز است سیم پیچی این نوع پمپ ها تجدید شودو در بعضی موارد
مشاهده می شود که پیچیدن نخ الیاف به محور پروانه مکنده آن را در حالت
گریپاژ قرار می دهد که پس از سرویس و رفع این مورد پمپ به حالت اولیه خود
باز می گردد.

۱۴ – موتور دو دور _ جهت شستشوی کامل لباس در ماشین لباسشویی
نیاز است که مخزن اصلی (مخزنی که لباس ها درونش قرار داده می شود )
مرتبا” بطرف چپ و راست بچرخد تا لباس های خیس مداوما” جابجا شوند. این
وظیفه را دور کند لباسشویی بر عهده دارد. دور کند در واقع از دو سیم پیچ
با اهم های مساوی تشکیل شده است. در اکثر لباسشویی ها پس از شستشوی کامل ،
قسمت عمده آب لباس گرفته می شود . پس از پایان شستشو، دور تند ماشین و پمپ
تخلیه بکار افتاده و بر اثر چرخش سریع مخزن آب لباس ها بر اثر نیروی گریز
از مرکز از طریق سوراخ های مخزن اصلی به مخزن فرعی و توسط پروانه مکنده
پمپ تخلیه بطرف فاضلاب هدایت می شوند. دور تند ماشین لباسشویی از یک سیم
پیچ اصلی و یک سیم پیچ فرعی و خازن راه انداز، تشکیل شده است. ( مانند شکل
) .

همانگونه که در مبحث موتور های الکتریکی به عیب یابی موتور
های آسنکرون پرداختیم . به هنگام بروز مشکل لازم است با دقت فراوان به رفع
آن اقدام شود.

از آنجا که دور کند ، زمان بیشتری نسبت به دور تند فعال است
معمولا” زودتر آسیب می بیند و در اکثر موارد می توان کلاف های دور کند را
تعویض نمود بی آنکه نیازی به تعویض سیم پیچ های دور تند باشد اما در بعضی
موارد آنقدر آسیب دیدگی دور کند جدی است که دور تند نیز در امان نبوده و
آسیب می بیند از اینرو می بایست کل سیم بندی ماشین تعویض شود.

۱۵ – محافظ الکتریکی موتور – جهت حفاظت موتور در برابر عبور
جریان زیاد و یا حفاظت موتور در مقابل ازدیاد گرمای داخلی محفظه آن و یا
مواردی مانند گریپاژ شدن محور درام و یا باز شدن بست پولی ها و…از محافظ
الکتریکی موتور یا به عبارت دیگر فیوز اورلود استفاده می شود. محل قرار
*****ی این قطعه محافظ ، سرب با نول مشترک سیم پیچ های کند و تند است وبرای
آن که اورلود علاوه بر کنترل جریان موتور، بر گرمای محیط داخل موتور نیز
تسلط داشته باشد آن را بر روی سیم پیچ های داخل استاتور قرار می دهند.
اورلود از اجزاء زیر تشکیل شده است:

۱ – بدنه فلزی دو تکه ۲ – تیغه های بی متالی ۳ – صفحه منعکس کننده حرارت

اورلود را با جریان های نامی مختلف تولید و به بازار ارائه
می کنند از اینرو در تعویض اورلود به جریان نامی آن دقت نمایید. برای تست
اورلود ساده ترین روش آنست که اتصال اولیه کنتاکت های اورلود خارج شده از
موتور را تست نموده سپس شعله کبریت را در فاصله یک سانتیمتری آن قرار دهید
پس از چند ثانیه عمل می کند و عقربه اهم متر به طرف بی نهایت باز می
گردد. پس از سرد شدن تیغه های داخل اورلود، اتصال به صورت خودکار تکرار می
شود.اگر موتوری چند لحظه پس از راه اندازی متوقف شود و مجددا” پس از زمان
اندکی استارت نموده و همان وضعیت تکرار گردد، یا موتور معیوب است ویا
حساسیت اولود افزایش یافته، بهتر است اولود را یکسره نموده و موتور را
بدون اورلود راه اندازی نمایید و توسط آمپر متر جریان را اندازه گیری
کنید. اگر جریان بیش از حد نامی و تحمل اورلود باشد موتور معیوب است که می
بایست نسبت به رفع عیب آن اقدام شود ولی اگر جریان موتور عادی است اورلود
را با مشابه خودش تعویض نمایید.

۱۶ – خازن ( کاپاسیتور ) – در ماشین های لباسشویی بندرت از
خازن های اصلاح ضریب قدرت استفاده می شود و در واقع به عنوان راه انداز
دور های کند و تند مورد استفاده قرار می گیرند. بعضی از موتور ها بگونه ای
طراحی شده اند که دور های تند و کند جهت راه اندازی به خازنی با ظرفیت
مساوی نیاز دارند. ( مثل ماشین آزمایش ) . ولی در بعضی ماشین ها ، ظرفیت
خازن های راه انداز دورهای کند و تند با یکدیگر متفاوت است مانند ماشین
فیلکو.

در اکثر ماشین ها و خازن از نوع الکترولیتی است با این وصف
از نوع روغنی نیز استفاده شده همانگونه که در مبحث ماشین های نیمه
اتوماتیک دو مخزنه نیز آورده شد، خازن در تغییر جهت گردش دور کند نقش
بسزایی دارد.

http://www.ariakish.com/wp-content/u.../washing-4.jpg