تا پايان سال يك ميليون گيرنده توليد مي‌كنيم
«ما متوجه شديم در سازمان صدا و سيما مجمع‌الجزايري وجود دارد که برخلاف تعهد صورت‌گرفته هريک منافع خود را در حوزه گيرنده‌هاي ديجيتال دنبال مي‌کنند؛ حتي متوجه شديم شرکت‌هايي وابسته به بدنه صدا و سيما گيرنده‌هاي ديجيتال وارد مي‌کنند و تبليغات اين شرکت‌ها از سوي اين سازمان هم پخش مي‌شود.»
سپيده نيكخواه- كيانا مجدي - کنسرسيوم گيرنده‌هاي ديجيتال دو سال و نيم پيش با حضور ۹ شرکت توليدکننده وارد بازار چند ميليوني اين دستگاه‌ها شد تا به اين ترتيب جريان جمع‌آوري گيرنده‌هاي آنالوگ در کشور آغاز شود. طبق پيش‌بيني‌هاي وزارت صنايع قرار بود اين کنسرسيوم تا سال ۲۰۱۵ حدود پانزده ميليون گيرنده توليد کند اما خسرو توانا، مدير عامل شرکت سيماآوا و دبير اين کنسرسيوم معتقد است روند توليد اين گيرندهها کاملا مطابق با جريان حاکم در بازار و تحولات آن است.
توانا در اين گفت‌وگوي پینگ‌پونگی با جواب‌های سرضرب‌اش مي‌کوشد ضمن دفاع از عملکرد کنسرسيوم طي اين مدت، چالش‌هاي پيش‌روي بازار توليد گيرنده‌هاي ديجيتال، بدقولي‌هاي سازمان صدا و سيما و بي‌توجهي وزارت صنعت را در صحبت‌هايش به وضوح بيان کند.
او که اين بار با ديدگاه نرم‌تري نسبت به شرکت تکتا و انحصار سازمان صدا و سيما در جريان گيرنده‌هاي ديجيتال سخن مي‌گويد، بر مزاياي رقابتي اعضای کنسرسيوم در تقابل با واردات اين حوزه تاکيد مي‌کند. اگر مي خواهيد در جريان تازه‌ترين برنامه‌هاي اين کنسرسيوم قرار بگيريد، پيشنهاد مي‌کنم با ما همراه باشيد.
• حدود ۲سال و نيم از تشکيل کنسرسيوم گيرنده‌هاي ديجيتال مي‌گذرد. وزارت صنايع وقت، همان زمان برآورد کرده بود اين کنسرسيوم تا پايان سال ۲۰۱۵، ۲۰ ميليون دستگاه گيرنده ديجيتال توليد کند. طي اين مدت کنسرسيوم چند گيرنده ديجيتال توليد کرده است؟
اگر بخواهيم نگاهی تاريخي به تشکيل اين کنسرسيوم داشته باشيم، پيش از سال ۸۹ هم سازمان صدا و سيما روي اين پروژه کار کرده بود، اما مشکل اينجا بود که درخصوص ساخت اين فرستنده‌ها هيچ هماهنگي‌ای با تلويزيون‌سازها به‌عمل نيامده بود. درواقع همان زمان هم اين اعتراض وجود داشت که چرا سازمان صدا و سيما هيچ مشورتي با سازندگان تلويزيون در کشور نکرده و فرستنده‌هاي خود را به ناگاه روشن کرده است.
• و به همين دليل بود که همان سال وزارت صنايع فراخوان تشکيل کنسرسيوم توليدکنندگان دستگاههاي ديجيتال منتشر کرد...
بله؛ اما پيش از آن‌که گيرنده‌اي توليد شود، فرستنده‌هاي ديجيتال صدا و سيما شروع به کار کرده بودند. در واقع پيشنهاد تشکيل اين کنسرسيوم هم از سوي خود سازندگان بود. شرکت‌هاي مختلف که مدعي توليد گيرنده‌هاي ديجيتال بودند، با وزارت صنايع مکاتباتي انجام دادند تا اين‌که فراخواني از سوي وزارت صنايع صورت گرفت. قرار شد شرکت‌هايي که توان توليد اين گيرندهها را دارند، سوابق و برنامه‌هاي خود را اعلام کنند تا از ميان اين تقاضاها شرکت‌هايي انتخاب شوند. تصميم بر اين بود که ۴۰درصد وزارت صنايع، ۴۰درصد سازمان صدا و سيما و ۲۰درصد نمايندگان مخابرات به شرکت‌هاي منتخب اين فراخوان براي توليد گيرنده‌هاي ديجيتال امتياز دهند.
• و درنهايت ۹ شرکت در اين فراخوان انتخاب شدند؟
بله؛ ماديران، سام‌الکترونيک، ايران‌سيستم، سيماوا، فراسو، آنتن‌کار، صميم، سيمانور و تکتا، ۹ شرکتي بودند که در اين کنسرسيوم انتخاب شدند. در آن زمان آقاي ليايي، مديرکل وقت دفتر برق و الکترونيک وزارت صنايع موضوع کنسرسيوم را پيگيري مي‌کردند. هنوز هم کارشناسان وزارت صنايع دنبال تشکيلات اين کنسرسيوم هستند اما درخواست‌هاي ما ديگر پيگيري نمي‌شود.
• قرار بود وزارت صنايع چه تسهيلاتي را در اختيار اعضای کنسرسيوم قرار دهد؟
اين کنسرسيوم دو درخواست مشخص داشت؛ از جمله اين‌که قرار شد صندوق حمايت از تحقيقات و توليدات الکترونيک به درخواست اين ۹ شرکت براي توليد، تسهيلاتي ارائه دهد و همچنين سازمان صدا و سيما هم به جز اين ۹ شرکت براي هيچ شرکت ديگري آگهي تبليغاتي پخش نکند.
• و هيچ‌کدام از اين حمايت‌ها صورت نگرفت، درست است؟
گويا چند شرکت از صندوق حمايت، تسهيلاتي دريافت کردند. اما در سازمان صدا و سيما اين حمايت کامل انجام نشد؛ ما متوجه شديم در سازمان صدا و سيما مجمع‌الجزايري وجود دارد که برخلاف تعهد صورت‌گرفته هريک منافع خود را در حوزه گيرنده‌هاي ديجيتال دنبال مي‌کنند؛ حتي متوجه شديم شرکت‌هايي وابسته به بدنه صدا و سيما گيرنده‌هاي ديجيتال وارد مي‌کنند و تبليغات اين شرکت‌ها از سوي اين سازمان هم پخش مي‌شود. در واقع بخش بازرگاني صدا و سيما هيچ‌گاه از حق تبليغات خود نگذشت.
• همان زمان هم نسبت به حضور تکتا به‌عنوان نماينده مميزي صدا و سيما درون کنسرسيوم ابهام وجود داشت؛ تکتا هم قرار بود توليدکننده اين گيرندهها باشد و هم هولوگرام اطمينان صادر کند؛ واکنش کنسرسيوم در برابر اين انحصارطلبي سازمان صدا و سيما چه بود؟
در واقع ايجاد انحصار از سوي تکتا نبوده است؛ شرکت‌هاي ديگري در زيرمجموعه صدا و سيما هستند که واردات گيرنده‌هاي ديجيتال دارند و از تکتا خريداري نمي‌کنند. خودشان تحت برندهاي مستقل واردت دارند. تکتا آن زمان با نيت خير تلاش کرده بود هولوگرامي ايجاد کند که در ازاي دريافت مبلغ کمي روي گيرنده‌هاي ديجيتال توليد‌شده در کنسرسيوم نصب شود و به مصرف کننده اطمينان دهد که اين دستگاه از نظر کيفيت قابل قبول است. پس از آن سازمان‌هايي همچون استاندارد و رگولاتوري وارد استاندارد اين حوزه شدند و اعلام شد اگر هر دستگاهي از سازمان تنظيم مقررات تاييديه داشته باشد، مورد تاييد است. رگولاتوري هم دو يا سه شرکت را به‌عنوان آزمايشگاه همکار استاندارد اين گيرندهها معرفي کرد.
• منظورتان از اين شرکت‌ها تکتا و مرکزتحقيقات صنايع انفورماتيک و شرکت نمايندگي گلديران است؟
بله؛ در نهايت با حضور اين سازمان‌ها، شرکت تکتا با حسن نيت مجاب شد که از پيگيري هولوگرام انصراف دهد.
• اما در هر صورت خودشان هم به‌عنوان مميز استاندارد، گيرنده توليد مي‌کنند؛ اين موضوع که يک توليدکننده خود هولوگرام تاييد عرضه مي‌کند، شائبه‌برانگيز نيست؟
آن زمان ممکن بود چنين مسئله‌اي شائبه‌برانگيز باشد، اما آنها در حال حاضر مجاب شدند که نصب هولوگرام تکتا ديگر اجباري نيست. تکتا هم اکنون يکي از شرکت‌هاي عضو کنسرسيوم و به‌عنوان يک رقيب درحال توليد است.
• پس نصب هولوگرام تکتا روي گيرنده‌هاي ديجيتال کنسرسيوم اجباري نيست؟
نه؛ آن هم زمان هم اجباري نبود. با همکاري تکتا، اجباري‌شدن اين هولوگرام از بين رفت.
• منظورتان اين است که ۹ شرکت عضو کنسرسيوم ديگر تنها از مرکز تحقيقات صنايع انفورماتيک هولوگرام مي‌گيرند؟
آنها هم مي‌توانند از مرکز تحقيقات و هم از تکتا هولوگرام بگيرند.
• اما شما گفتيد ديگر تکتا هولوگرام اعتماد نمي‌دهد.
نه؛ وقتي به رگولاتوري مراجعه مي‌شود، سه شرکت را يا به اختيار خودشان يا به درخواست متقاضي براي سنجش استاندارد گيرنده‌هاي ديجيتال معرفي مي‌کنند. تکتا هم به‌عنوان يکي از گزينه‌ها مطرح است؛ آنها تجهيزات خوبي براي بررسي استانداردهاي نمونه نسل جديد DVBTها دارند.
• مي‌توانيد برآورد کنيد تا به امروز کنسرسيوم چند گيرنده ديجيتال توليد کرده است؟
با توجه به اين‌که آمار دقيقي از کل واردات و شبه‌قاچاق گيرنده‌هاي ديجيتال وجود ندارد، مي‌توانيم بگوييم اعضای کنسرسيوم تا به امروز حدود ۳ميليون دستگاه گيرنده ديجيتال توليد کرده است.
• فکر نمي‌کنيد اين تعداد بسيار کمتر از آن چشم‌انداز دوساله کنسرسيوم است؟ مگر قرار نبوده تا سال ۲۰۱۵ حدود ۲۰ميليون گيرنده ديجيتال توليد شود؟
قرار نيست ۲۰ميليون گيرنده توليد شود؛ علاوه بر اين، زمان نهايي براي عرضه اين گيرندهها هم فراتر از سال ۲۰۱۵ رفته و در واقع تغيير کرده است. پاييز سال ۹۰ کنسرسيوم از صدا و سيما بابت تبليغات خوبش روي گيرندهها تشکر کرد و تقاضا براي خريد اين دستگاه‌ها افزايش غيرمنتظره‌اي داشت و اين موضوع باعث شد توليدکننده‌ها کمي در توليد عقب بيفتند، چون انتظار اين حجم تقاضاي ناگهاني را نداشتند.
همان زمان بود که از سوي صدا و سيما در وزارت صنايع، اعضای کنسرسيوم فراخوانده شدند، با اين بازخواست که چرا از برآورده کردن نياز مردم عقب هستيد و چرا قيمت‌ها در بازار زياد است؛ ما را تحت فشار گذاشتند. کنسرسيوم هم تعهد داد که تا سه ماه بعد يعني زمستان، دستگاه گيرنده‌هاي ديجيتال را به وفور وارد بازار کند و قيمت‌ها را تاجاي ممکن پايين آورد. ما به تعهدمان عمل کرديم.
• اما باز هم به آن رقم پيش‌بيني شده در سال دوم توليد نرسيديد.
ببينيد، آن آماري که شما مي‌گوييد آماري است که وزارت صنايع اعلام کرده و زير ۱۵ ميليون دستگاه بوده است. قرار نبود ما مطابق آن جدول پيش برويم؛ ما بنا داريم مطابق نياز بازار توليد کنيم. علاوه بر اين، کنسرسيوم هم اکنون در بازار عقب نيست. زمستان سال پيش آمار توليد بالا رفت، سال بعد بازار به سمتي رفت که دستگاههاي متفرقه و شبه‌قاچاق وارد بازار شدند؛ ما عملا نتوانستيم خوب بفروشيم. به سازمان صدا و سيما هم اعلام کرديم که با اين حجم توليد حالا کنسرسيوم را معرفي کنيد؛ اما آنها هيچ اقدامي در اين رابطه نکردند، وزارت صنايع هم با تغييراتي که در بدنه خود داشت ديگر پيگير اين موضوع نبود.
• اين خلف وعده سازمان صدا و سيما را وزارت صنايع اعلام نکرديد؟
چرا؛ ما در مکاتباتي به وزارت صنايع اعلام کرديم؛ آنها اين تعهد را انجام ندادند. وزارت صنايع هم اعلام کرد اين موضوع را پيگيري کرده اما پاسخي دريافت نکرده است.
• آيا کنسرسيوم مذاکراتي براي ارتقای تعرفه گمرکي گيرنده‌هاي ديجيتال از ۶۰درصد انجام داده است؟
نه؛ چرا بايد چنين اتفاقي بيفتد؛ ما نمي‌خواهيم با افزايش تعرفه موفق شويم؛ از نظر ما تعرفه ۶۰درصد معقول است. ما نسبت به تعرفه مشکلي نداشتيم، اما نمونه‌هايي از دستگاههاي DVBT در گمرک وجود دارد که با تغيير برخي از اجزايش به‌عنوان مديا‌پلير وارد کشور مي‌شود و واردکننده آن تنها ده درصد تعرفه گمرکي پرداخت مي‌کند؛ ما اسم واردات اين‌گونه دستگاه‌ها را شبه‌قاچاق مي‌گذاريم. اين محصولات اغلب استانداردهاي لازم را ندارند و با قيمت‌هاي بالا هم عرضه مي‌شوند. اگر ما از صدا و سيما درخواست کرديم که ۹ برند کنسرسيوم را معرفي کند، تنها به اين دليل بود که مصرف‌کنندگان با نام اين شرکت‌هاي قديمي آشنا شوند و اجناس را با خدمات پس از فروش بخرند.
• آيا سازمان صدا و سيما براي حمايت از کنسرسيوم تعهد داده بود؟ پاسخ آنها در برابر اين خلف وعده چه بود؟
نه، آنها رسما تعهدي نداده بودند؛ اين موضوع يک نامه‌نگاري داخلي بود. ما هم روي همان اصل يک‌سري تعهدات به وزارت صنايع داديم. البته طي اين مدت هم تعدادي از شرکت‌ها خارج از کنسرسيوم مجوز توليد گرفتند و تعدادي هم از تبليغات صدا و سيما در اين خصوص به آنها مربوط است. قرار شد وزارت صنايع از کارخانه اين شرکت‌ها بازديد کند تا اگر واجد شرايط باشند، عضو کنسرسيوم گيرنده‌هاي ديجيتال شوند؛ کنسرسيوم تشکيلات و شرايط پيچيده‌اي ندارد؛ گردهمايي در اين کنسرسيوم باعث مي‌شود مصرف‌کنندگان بتوانند از محصولات و خدمات منسجمي برخوردار شوند.
• در حال حاضر وزارت صنعت، معدن و تجارت چند مجوز براي گيرنده‌هاي ديجيتال صادر كرده است؟
در حدود ۸ تا ۹ شركت؛ در ميان شركت‌هاي عضو كنسرسيوم نيز برخي مجوز توليد دستگاههاي حرفه‌اي دارند، اما محصولات‌شان در بازار ديده نمي‌شود. اين‌ها توليداتشان را به صدا و سيما مي‌فروشند؛ در واقع با اين‌كه عضوي از كنسرسيوم هستند اما محصولي در بازار ندارند. مانند شركت سام كه محصول خانگي ندارد اما به نمايندگي از شركت سامسونگ محصولي به نام كامبو كه DVBT به همراه DVD پلير دارد. با اين حال حدود۳ يا ۴ شركت نيز خارج از كنسرسيوم فعاليت مي‌كنند.
• چراحجم توليداتتان از ۱۵ هزار عدد كمتر مي‌شود؟
علت اصلي اين است كه تا ۲۰۱۶ يا ۲۰۱۷ يكسري از تلويزيون‌ها از دور خارج مي‌شوند و تلويزيون‌هاي ديجيتالي جاي آنها را مي‌گيرد، ديگر تلويزيون‌هاي قديمي ارزشي ندارند تا دستگاه جديدي هم برايش تهيه شود و تا آن زمان نيز اغلب مردم تلويزيون ديجيتالي دارند.
• از چشم‌انداز اين كنسرسيوم بگوييد كه قرار است تا چه سالي به رقم ۱۵ میلیون DVBTبرسيم؟
نمي‌توانيم چنين مسئله‌اي را به روشني اعلام كنيم.
• چرا؟
چون با اين‌كه توليد گيرنده‌هاي ديجيتالي براي ما اهميت دارد، اما محصول اول هيچ‌يك از شركت‌هاي عضو كنسرسيوم نيست. در واقع ما ميزان توليد تلويزيون را با توليد گيرنده‌هاي ديجيتالي در كشور تطبيق مي‌دهيم تا نياز بازار را تامين كنيم. به اين ترتيب تا ۲۰۱۷ اين رقم درست درمي‌آيد، يعني سه ميليون دستگاهي كه ما توليد كرديم به همراه برخي توليدات مونتاژي ديگر شركت‌ها در بازار سرانجام به آن رقم مي‌رسد.
• يعني به رقم ۱۵ ميليون تا سال ۲۰۱۷ مي‌رسد؟
كمتر مي‌شود، چون ديگر آن ارزش را ندارد؛ هرچند وضعيت بازار به نحوي است كه مردم حاضر به پرداخت هزينه اندك DVBT هم نيستند.
• در حال حاضر شاهد افزايش حجم واردات گيرنده‌هاي ديجيتال هستيم، مزيت رقابتي برندهاي تحت كنسرسيوم در چيست؟
واردات شبه‌قاچاق رو به افزايش است. توليدكنندگان تمام ماليات‌ها، ارزش افزوده‌ها و هزينه گمركي را مي‌پردازد و به قيمت واقعي محصولات را عرضه مي‌كند.
• عرضه به قيمت واقعي را مزيت رقابتي‌تان مي‌دانيد؟
در بازار برخي برندها هستندكه هزينه‌ها برايشان ارزان تمام شده است.
• زيرفروشي مي‌كنند؟!
خير، گيرنده ديجيتالي را با عناوين ديگري وارد كشور كرده و مشخصاتي كه برايش تعريف مي‌كنند؛ مثلا كابل و سوكت HDMI ندارد. تنها درخواست ما از صدا و سيما نيز اين است كه به مردم آگاهي بدهند، فارغ از اين‌كه برند خاصي را معرفي كنند تا مردم دستگاهي بخرند كه قابل به‌روز رساني باشد و اگر روزي دچار مشكل شد، خدمات پس از فروش مناسب داشته باشد. حالا يا از شركت‌هاي عضو كنسرسيوم يا هر شركت ديگري كه وزارت صنعت، معدن و تجارت معرفي كند. اين به نفع صدا و سيما هم هست؛ چون در صورت خريد كالاي قاچاق و غير استاندارد كه ناشي از بي‌آگاهي مردم است، اين برنامه‌هاي صدا و سيماست كه بدون كيفيت پخش مي‌كند و اين صدا و سيماست كه زير سوال مي‌رود.
• محصولات قاچاق ضدارزش براي صدا و سيما به‌شمار مي‌روند؟
بدون شك. هدف صدا و سيما از راه‌اندازي اين كنسرسيوم اين بود تا دستگاه‌هايي استاندارد برنامه‌ها را از آنالوگ به ديجيتال و برعكس تبديل كند تا مردم بتوانند از برنامه‌ها استفاده كنند.
• خدمات شفاف و هميشگي برندهاي تحت كنسرسيوم را به‌عنوان مزيت رقابتي كالاهاي عضو كنسرسيوم عنوان كرديد؛ با اين حال برخي از برندهاي تحت كنسرسيوم به‌‌رغم اين‌كه نشان اعتماد مركز تحقيقات يا تكتا را دارند، اما كيفيت مناسبي ندارد؟
اين موارد را مردم بايد به ما اعلام كنند.
• به چه نحوي؟
بعد از اين‌كه ديديم كه صدايمان به جايي نمي‌رسد، خودمات دست به كار شديم و در حال ايجاد تشكيلاتي هستيم؛ البته نه به‌صورت يك ساختار، مثلا يك وبسايتي راه‌اندازي مي‌كنيم و در آن اعضاي كنسرسيوم معرفي مي‌شوند، ليست آدرس و خدمات پس از فروش شركت‌هاي عضو كنسرسيوم قيد مي‌شود تا مردم بتوانند مراجعه كنند، همين‌طور محلي براي شكايت مردم در نظر گرفته شده است.
• قرار است كنسرسيوم اين سايت را ايجاد كند؟
بله، يكي از اعضای اين مسئوليت را به عهده گرفته تا وبسايت، محتوا و دامين را رجيستر كند. اگر اين سايت در حال حاضر موجود بود، معترضان مي‌توانستند وارد اين سايت شوند و اعتراضات‌شان را اعلام كنند تا رسيدگي شود.
• كنسرسيوم از وزارت صنعت، معدن و تجارت به‌عنوان ارگاني كه بايد از موسسات توليدي حمايت كند آن هم در شرايط نوسانات ارز چه انتظاري دارد؟ آيا به تعهدات مالي‌شان عمل كردهاند؟
تقريبا حمايتي انجام نگرفت.
• قرار بود از طريق پرداخت وام از تشكيل كنسرسيوم حمايت كنند.
قرار شد شركت‌هاي واجد شرايط به صندوق حمايت مراجعه كنند و اگر مجاز بودند، تنها به اين ۹ شركت براي توليد اين محصول وام بدهند، نه شركت‌هاي ديگر.
• پس سرانجام وام صندوق حمايت به كجا رسيد؟
در واقع اين صندوق براي حمايت از تحقيق و توليدات الكترونيكي است و زيرمجموعه وزارت صنايع به‌شمار مي‌رود و هيئت‌مديره‌اش نيز وابسته به آن‌هاست. شركت‌ها اگر محصول يا پروژه تحقيقاتي داشته باشند، مي‌توانند به اين صندوق براي دريافت وام مراجعه كنند.
• چه مسئله‌اي در راه دريافت وام دشواري ايجاد مي‌كرد كه معتقديد حمايتي صورت نگرفته است؟
روش صندوق حمايت اشتباه است، صندوق متوجه اين مسئله نمي‌شود؛ اين درخواستي براي تامين سرمايه در گردش است و وام پرداختي آنها با فروش محصول بازپرداخت نمي‌شود، بلكه بايد اين پول چند دوره بچرخد تا امكان بازپرداخت آن وجود داشته باشد، درحالي‌كه آنها انتظار دارند ظرف چند ماه آينده اين مبلغ پرداخت شود.
• يعني شرايط پرداختش به قدري نامساعد است كه نمي‌توان از آن استفاده كرد؟
اين وام با اين شرايط اصلا براي تامين منابع اوليه مناسب نيست، به هر صورت اولويت صندوق حمايت بر پروژه‌هاي تحقيقاتي است.
• يعني براي منابع اوليه وام اختصاص نمي‌دهند؟
تسهيلات به منابع اوليه مي‌دهند، اما عملكردشان اشتباه است و ظرف چند ماه انتظار دارند وام بازپرداخت شود؛ درحالي‌كه بايد گردش توليد صورت بگيرد و حداقل چهار يا پنج بار اين سرمايه در جريان باشد تا به‌تدريج تسهيلات بازپرداخت شود.
• آيا تاكنون اعضاي كنسرسيوم از تسهيلات صندوق حمايت استفاده كردهاند؟
بله و به اين مشكلات نيز برخوردند.
• با توجه به اين‌كه تعداد متقاضيان دريافت مجوز توليد گيرنده ديجيتال رو به‌افزايش است، كنسرسيوم چه پيشنهاد و خط‌مشي‌ای براي ساماندهي صدور مجوز دارد؟
ما هيچ خط‌مشي‌ای را به وزارتخانه اعلام نمي‌كنيم.
• به هر حال آنها بايد با شما هماهنگ باشند.
خير، آنها آمار سالانه‌اي دارند مبني بر اين‌كه نياز تلويزيون در كشور چندتاست؛ براي مثال دو ميليون دستگاه. بررسي مي‌كنند واحدهاي تحت پوشش چند دستگاه مي‌توانند توليد كنند. مثلا يك ميليون و ۶۰۰ هزار دستگاه و در اين وضعيت اگر شركتي درخواست مجوز توليد ۴۰۰ هزار دستگاه تلويزيون را داشته باشد، اين مجوز به او داده مي‌شود. بنابراين اين سياستگذاري كاملا از سوي وزارت صنايع صورت مي‌گيرد. ما تنها مي‌توانيم توان توليدمان را مشخص كنيم، آنها نيز با توجه به ميزان نياز بازار مجوز صادر مي‌كنند.
• در وضعيتي كه معتقديد بازار اشباع شده و سه ميليون گيرنده ديجيتالي كه كنسرسيوم توليد كرده بود، به دليل نرخ ارز و هجوم كالاهاي قاچاق به بازار به فروش نرفته است. صدور مجوزهاي جديد براي توليد گيرنده‌هاي ديجيتالي اقدام درستي است؟
اعضاي كنسرسيوم از آن‌جايي كه توليدات ديگري نيز دارند با مشكل مواجه نمي‌شوند. آن شركت‌هايي كه مي‌بينند بازاري وجود دارد و مي‌توانند ارز بگيرند و براي مجوز توليد DVBT اقدام مي‌كنند و مي‌خواهند چند سالي فعاليت كنند، سپس از بازار بروند، دچار مشكل مي‌شوند. وزارت صنعت، معدن و تجارت نيز با اطلاعاتي كه دارد مي‌داند ۹ شركت عضو كنسرسيوم به همراه تلويزيون‌هاي ديجيتالي كه وارد كشور مي‌شوند و شركت‌هايي كه گيرنده ديجيتالي را از مبادي قانوني وارد مي‌كنند، اما عضو كنسرسيوم نيستند، نياز بازار را جواب مي‌دهند. كنسرسيوم نمي‌تواند مانع از دادن مجوزها شود چنين سازوكاري را هم ندارد. ما سنديكاي توليدكنندگان گيرنده‌هاي ديجيتالي نيستيم بلكه فقط يك كنسرسيوم هستيم.
• نگفتيد، با صدور مجوزهاي جديد موافق هستيد؟
به نظر من ۹ شركت عضو كنسرسيوم مي‌تواند نياز بازار را جواب بدهد. در صورت بالا‌رفتن تقاضا ما نيز توليد را بالا مي‌بريم. در شرايط فعلي توليد كم است چون تقاضاي بازار كم است.
• از سال ۸۹ تاكنون تعداد شركت‌هاي عضو كنسرسيوم نيز ۹ عضو بود. آيا كنسرسيوم نسبت به افزايش تعداد اعضا مقاومتي دارد؟
هيچ مقاومتي از سوي كنسرسيوم براي افزايش تعداد اعضا نيست. از وزارت صنعت، معدن و تجارت درخواست مي‌كنيم اعضايي را كه در حال توليد گيرنده ديجيتالي هستند از اقصا نقاط كشور به ما معرفي كنند، اما مسئله اينجاست كه اين‌ها علاوه بر پروانه توليد بايد نماينده وزارتخانه نيز از روند توليداتشان بازديد كند، اما برخي از اين توليدكننده نماها از بازديد نماينده وزاتخانه جلوگيري مي‌كنند كه اين به عدم شفافيت‌شان مربوط مي‌شود.
• همكاري وزارت صنعت، معدن و تجارت با كنسرسيوم گيرنده‌هاي ديجيتالي چطور است؟
ابتدا بايد وزارت صنايع مورد پرسش قرار گيرد كه آيا شركت‌هايي كه مجوز گرفتند بازديد شده‌اند!؟ پيش از اين نيز يك‌بار به دفتر آقاي ليايي، مشاور وزير فناوري اطلاعات و ارتباطات مراجعه كردم، فهميدم بخشنامه‌اي در خصوص اعطاي تسهيلات به توليدكنندگان DVBT و مودم ADSL در دست تدوين دارد. اين در شرايطي است كه آقاي ليايي از وزارت صنعت، معدن و تجارت خارج شده است. با اين‌كه كارشناس‌هاي وزارت صنايع پيگير كار ما هستند، اما تاكنون اقدام چشمگيري از سوي وزارت صنايع براي بهبود اوضاع ما و اعطاي تسهيلات صورت نگرفته است. كنسرسيوم هيچ ارز و كمكي از آنها نمي‌خواهد، فقط به وعده‌هايي كه به ما در ابتداي امر داده بودند عمل كنند.
• اسامي اعضاي كنسرسيوم را به همراه برندي كه توليد مي‌كنند بگوييد؟
ماديران با مجموعه‌اي از توليداتش به نام ايكس‌ويژن، سام‌الكترونيك نيز دستگاه كامبو سامسونگ را ارائه مي‌كنند كه كاربرد خانگي ندارد. سيم‌آوا با برند سيم‌ويو، شركت ايران‌سيستم ديجي‌باكس، شركت آنتن‌كار يا بهدار با محصول آنتن‌كار، شركت تكتا با برند تك‌ويژن، سيمانور نيز با محصول دي‌ويژن، شركت صميم با مارك حرفه‌اي به نام صميم براي صدا و سيما به توليد گيرنده‌هاي ديجيتالي مي‌پردازد؛ همين‌طور شركت فراسو با برند فراسو.
• كدام‌يك از اين شركت‌ها مستقيما با صدا و سيما همكاري مي‌كنند؟
دو شركت دانش‌بنيان در حوزه ما هستند، شركت صميم يكي از اين‌هاست كه گيرنده ديجيتالي به بازار عرضه نمي‌كنند، بلكه براي صدا و سيما محصولات حرفه‌اي توليد مي‌كند. شركت سيمانور نيز چيپ‌ست تيونر گيرنده ديجيتالي طراحي كردند و به‌دنبال بازار صادراتي هستند، پروانه توليد نداشته و ندارند و يك تعداد مونتاژ كردند و با مارك دي‌ويژن به بازار عرضه كردند. باقي شركت‌ها به‌جز سامسونگ، محصول خانگي به بازار عرضه مي‌كنند و همه از قديمي‌هاي اين عرصه هستند با خط توليد مشخص، خدمات پس از فروش و محصولات ديگري نيز دارند.
• نوسانات نرخ ارز بر حجم توليد گيرنده‌هاي ديجيتال تاثيري داشته است؟
حجم توليد كاهش پيدا نكرده، بلكه نياز بازار به دليل عدم استطاعت مشتريان كمتر شده است. در غير اين‌صورت قيمت تمام‌شده دستگاه، حدود ۱۰۰ هزار تومان است، درحالي‌كه در بازار به رقم ۸۰ هزار تومان به فروش مي‌رسد. تلويزيون‌ها نيز به همين صورت هستند.
• در این صورت كه شركت‌هاي عضو كنسرسيوم ضرر مي‌كنند.
بله، به هر حال در دوران اقتصاد مقاومتي هستيم و بايد آن را تحمل كرد تا دوره فشار بگذرد. اهل بازار نيز به قول و قرار خود پايبند نيستند؛ اين‌طور كه وقتي دلار گران مي‌شود، ديگر محصول نمي‌فروشند،؛ حتي اگر با دلار ارزان سابق كالا را خريداري كرده باشند، با اين بهانه كه بايد با دلار گران كالاي جايگزين تهيه كند. برعكس زماني‌كه دلار ارزان مي‌شود نيز كالا را گران مي‌فروشند، با اين استدلال كه جنس را در زمان گراني خريده‌اند.
• تا پايان سال بايد چند دستگاه گيرنده ديجيتال توليد و به بازار عرضه شود؟
قابل گفتن نيست، نه به دليل محرمانگي بلكه برآوردي نداريم. بستگي به شرايط دارد؛ اگر هزينه تمام شده مقداري باشد كه نتوان محصول را در بازار فروخت وارداتي انجام نخواهد شد. برنامه و تعهدي كه به وزارتخانه صنعت، معدن و تجارت داديم، اين بود كنسرسيوم تا پايان سال چهار ميليون دستگاه توليدكند؛ طبق اين تعهد طي شش ماه آينده بايد يك ميليون دستگاه توليد كنيم.
