اخبار خودرو

[حميد ذوالعلا]

بزرگترین اشتباه‌های خودروسازی دنیا(6)
کرایسلر TC بوسیله مازراتی
پرشین خودرو: همانطور که قبلا گفتیم، اشتباه‌های خودروسازی زمانی رخ می‌دهد که کارخانه شناختی کافی از بازار نداشته باشد. مدل کرایسلر TC در سال 1989 معرفی شد و مدل ‌بی‌توربو پیش از آن نشان داده بود که مردم علاقه‌مند به خودروهای ضعیف مازراتی نیستند.
به گزارش «پرشین خودرو»، حتی در همان زمان، عموم مردم روی چندان خوشی به مدل ضعیف و ساده که توهین به نام باعظمت مازراتی بود، نشان نداده بودند. مدل مرکور XR4Ti نشان داده بود که خودروهای نیمه اروپایی با ظاهری عجیب که اسم‌های گیج کننده دارند، الزاما پرفروش نخواهند شد اما با این حال، کرایسلر مدل TC را ساخت.
هر کسی که کوچکترین توجه را هم به وضع بازار و سلیقه مردم در آن روز داشت، می‌توانست حدس بزند که این مدل شکست خواهد خورد. نام کامل خودرو این بود : Chrysler TC By Maserati. این خودرو ترکیبی بود از بدترین قطعات هر دو کارخانه در دهه 80 میلادی. نکته عجیب این بود که این مدل به نوعی از نوادگان یکی از بهترین مدل‌ها حساب می‌شد. لی لاکوکا در حالی که در فورد کار می‌کرد، با آلهاندرو ده توماسو شریک شد و دو توماسو پانترا را طراحی کرد. این خودرو که اصالتا از فورد بود، آنقدر ویژگی‌های لوکس ایتالیایی داشت که می‌شد آن را در زمره خودروهای لوکس هم قرار دارد. پانترا که در سال 1971 معرفی شده بود، به قدری خوب بود که حتی وقتی لاکوکا به کرایسلر و دو توماسو به مازراتی رفت، تولید آن ادامه داشت.
تولید این مدل افسانه‌ای به طرز کنایه آمیزی، حتی بعد از توقف تولید TC هم ادامه داشت. وقتی که دو توماسو در سال 1976 مازراتی را در دست گرفت، به سرعت سیاست‌های اصلی کارخانه را تغییر داد. او ترجیح می‌داد که مدل‌های ارزان قیمت‌تری تولید کند به جای اینکه به طور مستقیم با خودروسازانی چون فراری و لامبورگینی در ساخت سوپرخودروها رقابت کند. مدل بی‌توربو که در سال 1981 عرضه شد، ابتدا فروش خوبی داشت اما به خاطر طمع مازراتی بود که همین فروش هم کمک چندانی به وضعیت کلی خودرو نکرد. مازراتی با کرایسلر شریک شد تا محصولات گران‌تری را تولید کنند. درک این موضوع که مدل TC از مدل افتضاح LeBaron GTS کروکی هم گران‌تر است، برای هیچ کسی ساده نبود.
البته TC با تجهیزات استاندارد بهتری به صحنه آمده بود و ظاهر آن حداقل، کمی متفاوت بود. اما این اصل که هر دو کارخانه باور کرده بودند که مردم حاضرند برای چند تغییر جزئی و یک نشان «توسط مازراتی»، چندین هزار دلار بیشتر خرج کنند، واقعا خنده‌دار است.
چند موتور مختلف ارائه شده بود. یکی از آنها موتور دایتونا ‌توربوII بود که 160 اسب بخار قدرت داشت. این موتور 4 سیلندری توربوشارژر تنها در سال اول تولید خودرو دوام آورد و بعدا با یک موتور 3 لیتری V6 میتسوبیشی 141 اسب بخاری، تعویض شد. این موتور تا آخر عمر کوتاه TC در جای خود باقی ماند.
اگرچه این بدنه خودرو بود که «کار مازراتی» اعلام شده بود، موتورهای تعداد اندکی از خودورها هم نشان «مازراتی» داشتند! این اظهار تعجب به خاطر این است که مازراتی در ساخت این موتور، تقریبا هیچ نقشی نداشت! بدنه اصلی موتور از کازورث بود، توربوشارژر آن از IHI و پیستون‌های آن نیز از شرکت ماهل آلمان تامین می‌شد. باقی قطعات موتور هم از موتور کرایسلر توربو II برداشته شده بود. تنها کاری که مازراتی در بخش موتور انجام می‌داد، سر هم کردن آن و چسباندن نشان مازراتی بود. البته در هر صورت، این موتور با 200 اسب بخار، قوی‌ترین موتور موجود بود.
لاکوکا امیدوار شده بود که مدل TC چهره خراب شده کرایسلر را تغییر خواهد داد. او فکر می‌کرد که اضافه شدن عناصر ایتالیایی خودرو برای افزایش سطح برند در بازار کافی است. پیش‌بینی‌های فروش TC از سوی کارخانه، بسیار محتاطانه بود. آنها انتظار فروش بین 5 تا 10 هزار دستگاه در سال را داشتند. اما در نهایت، برآورده شدن همین انتظار هم بسیار دور از دسترس به نظر می‌رسید. فروش خودرو در سالی که TC تولید می‌شد، تنها 7300 دستگاه بود. مشکل اصلی به اعتقاد متخصصین بسیاری، قیمت بالای خودرو بود. این خودرو در سال 1989، 33 هزار دلار قیمت داشت. (یعنی چیزی بیشتر از 57 هزار دلار امروزی) و این قیمت تا سال 1991 به 37 هزار دلار هم افزایش پیدا کرد.
در مقابل چنین شکستی، مدلی مثل پورشه 944 قرار می‌گیرد که گرچه بهترین خودروی پورشه نبود اما مطمئنا از مدل ضعیفی مثل TC یا مدل LeBaron که مملو از تجملات الکی بود، بهتر است.
شاید با خواندن این خطوط، فکر کنید که اصلا تصمیم به ساخت چنین خودرویی اشتباه بود و آن را کاملا واضح بدانید. اما اصل قضیه این است که بعد از مدل موفق پانترا، طبیعی بود که هر کسی فکر کند که همکاری بین لاکوکا و دو توماسو، همیشه موفقیت‌آمیز خواهد بود. اما همین غرور بود که باعث شد آنها فکر کنند که هر محصول ضعیفی را که به اسم خودشان طراحی کنند، مردم خواهند خرید.
درسی که می‌شود از مدل TC گرفت، این است که مردم حتی در دهه 80 میلادی هم، خیلی به نام مارک‌ها و برندها توجه نداشتند و حاضر نبودند به خاطر یک مارک مسخره روی صندوق عقب، چند برابر قیمت اصلی را پرداخت کنند. موضوعی که الان باعث آرامش خاطر است، این است که مازراتی و کرایسلر اکنون در حال تهیه و عرضه خودروهای واقعا خوبی هستند.

- مصطفی محدث