اگر سیم حامل جریان در درون یک میدان مغناطیسی قرار گیرد، به آن نیروئی وارد می شود. این، اساس کار موتورهای DC است.
صول چرخش موتورهای سنکرون (همزمان)
اصول چرخش موتورهای سنکرون (همزمان)
شکل مقابل، اساس کار موتورهای سنکرون را نشان می دهد؛ به این صورت که با به چرخش درآمدن آهنربای نعلی شکل، آهنربای کوچک نیز به حرکت در می آید. چون قطب N آهنربای کوچک کنار قطب S آهنربای نعلی شکل قرار دارد، همدیگر را جذب می کنند و قفل مغناطیسی بوجود می آورند که بصورت همزمان شروع به چرخش می کنند. در عمل استاتور موتورهای سنکرون سه فاز را سیم پیچی می کنند. زمانی که استاتور را به شبکه وصل می کنیم، میدان گردان بوجود می آید که با سرعت سنکرون می چرخد. روتور این موتورها نیز سیم پیچی شده است که توسط منبع DC تغذیه می شود. روتور نیز میدان مغناطیسی ثابتی ایجاد می کند. برای راه اندازی موتور سنکرون، ابتدا روتور را به سرعت سنکرون می رسانیم و بعد جریان استاتور را وصل می کنیم. در این صورت، قفل مغناطیسی به وجود می آید و موتور پس از قطع محرک اولیه، با سرعت سنکرون می چرخد.
نکته 1: ماشین سنکرون، ماشینی است که هم بعنوان ژنراتور سنکرون و هم بعنوان موتور سنکرون می تواند به کار رود.
نکته 2: از این موتور برای اصلاح ضریب قدرت در کارخانه ها استفاده می شود.
اصول چرخش موتورهای آسنکرون (غیرهمزمان)
شکل روبرو، اصول چرخش موتورهای آسنکرون را نشان می دهد؛ به این صورت که با به حرکت درآمدن آهنربای نعلی شکل در میله های قفس جریانی بوجود می آید. در نتیجه این جریان، میله ها نیز شروع به حرکت می کنند (میله حامل جریان در میدان). حرکت آهنربا و قفس همیشه بصورت غیرهمزمان خواهد بود. این موتورها بخاطر ساختمان ساده ای که دارند، در صنعت بیشترین استفاده را دارند. به این موتورها، موتورهای القائی یا روتور قفس سنجابی می گویند. در عمل، وقتی استاتور این موتورها را به شبکه وصل می کنیم، میدان دوار سنکرون بوجود می آید. میله های روتور داخل این میدان شروع به چرخش می کنند؛ یعنی همیشه سرعت روتور کمتر از سرعت سنکرون استاتور خواهد بود.
میدان دوار
شرط بوجود آمدن میدان دوار یا حوزه مغناطیس دوار، وجود اختلاف فاز زمانی و مکانی 120 درجه سیم پیچها در داخل استاتور است.