Click here to enlarge
آیا اخم ایران خودرو کارساز بود؟
پرشین خودرو: اوایل امسال خبر خرید هفت درصد از سهام پژو فرانسه توسط جنرال موتورز آمریكا این شائبه را به وجود آورده بود كه همان اتفاقی كه بر سر شركت كره‌یی دوو در ایران آمد، اكنون قرار است در مورد شركت پژو تكرار شود. اتفاقی كه نتایج آن درنهایت به‌قدری برای فرانسوی‌ها ناخوشایند شده كه صدای رییس‌جمهوری جدید آن‌ها را هم درآورده است.
به گزارش «پرشین خودرو»، پیش‌تر خودرو دوو سی‌یلو كه تولید آن در سال 1378 با همكاری گروه خودروسازی كرمان و شركت كره‌یی دوو آغاز و با استقبال خوبی هم در داخل روبه‌رو شده بود، در سال 1382 با خرید سهام مربوط به آن توسط شركت آمریكایی جنرال‌موتورز در بازار ایران به پایان خط رسید و از این فرصت محروم شد.
امروز نیز نمونه همان اتفاق در حال تكرار است و این بار آمریكایی‌ها خریدار سهام شركت فرانسوی پژو شده‌اند كه برند آن بیش از 40 درصد بازار خودرو ایران را در اختیار دارد. البته به نظر نمی‌رسد اتفاق دوو برای پژو تكرار شود و حضور آمریكایی‌ها اختلالی در بازار ایران ایجاد نخواهد كرد، چرا كه صنعت خودرو ایران شرایط 9 سال پیش را ندارد و وضعیت اقتصادی اروپایی‌ها هم به گونه‌ای نیست كه بتوانند ناملایمتی‌ها را به راحتی تحمل كنند.
آغاز دردسرهای پژو
ایام تعطیلات نوروزی امسال بود كه شركت پژو در راستای سفارش‌های شریك آمریكایی‌اش اعلام كرد، صادرات قطعه به ایران را به حالت تعلیق درآورده است، اما با توجه به درصد بالای عمق ساخت داخل در محصولات تحت برند پژو در ایران، تعلیق فعالیت‌های این شركت در این حوزه بیش از آن كه مشكلی را برای خودروسازان ایرانی ایجاد كند، این شركت فرانسوی را دچار دردسر كرد؛ به طوری كه خبرگزاری فرانسه از پاریس گزارش كرد که فعالیت‌ها در یکی از کارخانه‌های خودروسازی پژو در شمال شرقی فرانسه به دلیل توقف صادرات قطعات این شرکت به ایران به حالت تعلیق درآمده است.
مدیریت شرکت پژو سیتروئن در همان موقع 220 تن از کارگران کارخانه «وسول» را از کار اخراج کرد. طبق اعلام مسئولان پژو، این خودروساز فرانسوی با بحران کاهش فروش و افزایش هزینه‌ها مواجه و در تلاش بوده كه با تعدیل نیرو به میزان زیادی از هزینه هایش بکاهد.
این در حالی است که رنو، دومین خودروساز فرانسه، با رد درخواست‌های مطرح شده برای قطع روابطش با ایران تاکید کرد که به تولیدش در ایران ادامه خواهد داد. به طور حتم، رنو به خوبی می‌دانسته كه از ناحیه خروج از بازار بزرگ و رو به گسترش ایران دچار چه ضرر و زیان‌هایی خواهد شد.
ادامه بحران در پژو
به فاصله چهار ماه از اتفاق كارخانه وسول و در حالی كه هنوز روابط پژو و ایران‌خودرو دستخوش تغییرات چندانی نشده، بزرگترین خودروساز فرانسه از اخراج 8000 تن از نیروهای كاری‌اش خبر داد.
جمعه گذشته پژو سیتروئن اعلام كرد كه قصد دارد یكی از كارخانه‌های خودروسازی‌اش را تعطیل كند. افزایش زیان‌دهی و كاهش فروش، اصلی‌ترین دلیل تعطیلی كارخانه پژو اعلام شده است. كارخانه پژو در نزدیكی پاریس كه بیش از 3000 كارگر دارد، قرار است در سال 2014 تعطیل شود. این برای نخستین بار طی 20 سال اخیر است كه یك كارخانه خودروسازی در فرانسه به این شكل تعطیل می‌شود. همین موضوع موجب نگرانی دولتمردان فرانسوی نیز شده است؛ به طوری كه برخی وزیران اقتصادی آن بر حمایت بیش از پیش از این شركت تاكید كرده و نارضایتی خود را با روند به‌وجود آمده اعلام كردند.
به نظر می‌رسد خروج پژو و از دست دادن بزرگ‌ترین بازار خودرویی خاورمیانه و البته خدشه‌دار شدن سابقه این شركت در ایران همان تحریمی است كه این شركت به انتخاب خود با آن مواجه شده است.
دلایل متضرر شدن پژو از قطع رابطه با ایران
در حال حاضر ایران خودرو محصولات پژو 206، 405، 207 آی و پارس را تحت برند پژو در ایران تولید می‌كند كه درصد عمق ساخت داخل آنها در سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته است؛ به‌گونه‌ای كه در حال حاضر تنها بخش اندكی از قطعات این محصولات وابسته به خارج از كشور است كه می‌توان این قطعات را به جای شركت پژو از دیگر تولیدكنندگان خارجی تامین كرد. از آن گذشته خروج پژو از این حوزه، بستر لازم را برای داخلی‌سازی 100 درصدی قطعات خودرویی و قطع كامل وابستگی به خارج از كشور فراهم خواهد كرد.
سال گذشته مدیرعامل ایران خودرو در خصوص اثرات تحریم بر همكاری‌های مشترك ایران خودرو با شركت پژو فرانسه اظهار كرده بود كه با اقدامات صورت گرفته در سال‌های اخیر 80 درصد محصولات تولیدی این شركت داخلی بوده و وابستگی چندانی به خارج از كشور ندارد.
جواد نجم‌الدین تاكید كرده بود كه ایران خودرو و پژو ارتباط و منافع مشتركی با هم دارند، با این حال اگر آنها بخواهند ما را تحریم كنند، ما نیز منافع آنها را تحریم خواهیم كرد.
تنها در سه ماه نخست سال 2008 از 132 هزار خودروی به فروش رفته در خارج از فرانسه 66700 خودرو مربوط به ایران بوده است (بیش از 50‌درصد) در حالی که در همین مدت تنها 32000 خودرو در کل اروپا و فقط 9900 اتومبیل در بازار بزرگ چین به فروش رفته است.
ایران بزرگترین شریک تجاری شرکت پژو سیتروئن در خارج از فرانسه است. این شركت در ابتدای دهه جاری سالانه 3.1 میلیون خودرو تولید و 5.6 درصد تولید جهانی خودرو را در اختیار داشته است. در برنامه همکاری‌های مشترک ایران خودرو با پژو مقرر شده بود كه تا امسال (1391) شمار محصولات برند پژو در ایران خودرو به 500 هزار دستگاه افزایش یابد كه سهم بالایی از محصولات این خودروساز را در بر می‌گیرد.
به نوشته ایسنا، در سه ماه نخست سال 2008 از 132 هزار خودرو به فروش رفته در خارج از فرانسه 66 هزار و 700 خودرو مربوط به ایران بوده است (بیش از 50‌درصد) در حالی که در همین مدت تنها 32 هزار خودرو در کل اروپا و فقط 9900 اتومبیل در بازار بزرگ چین به فروش رفته است. شرکت پژو سیتروئن دو سال پیش بحران بزرگی را پشت سر نهاد و با زیانی یک میلیارد یورویی کل درآمدهایش با 22 درصد کاهش به 23.5 میلیارد یورو رسید.
حالا با یك حساب سرانگشتی می‌توان متوجه شد كه اگر ایران واردات 5.2 میلیاردی خود را از صنعت خودرو فرانسه معلق کند، چه سرنوشتی در انتظار فرانسوی‌ها خواهد بود. وضعیتی كه فرانسوا اولاند رییس جمهوری جدید فرانسه را بر آن داشته كه با احساس نگرانی از آسیب وارده به اقتصاد فرانسه از این منظر، نسبت به آن واكنش نشان داده و نگرانی و اعتراضش را به روند در پیش گرفته شده ابراز كند.
شاید این همان تعبیر سخنان محمدرضا رحیمی معاون اول ریاست جمهوری باشد كه سال گذشته از "اخمی كارساز" سخن گفته بود كه می‌تواند خودروسازی فرانسه را با مشكل مواجه كند.