طرح تعویض خودرو های فرسوده

[حميد ذوالعلا]

سرنوشت طرح نوسازی خودروهای فرسوده

عصرخودرو: هرچند یکی از پیشرفته‌ترین بندهای برنامه چهارم توسعه از رده خارج شدن تمامی خودروهای فرسوده تا پایان زمان اجرای این برنامه بود، اما دولت نتوانست این برنامه را اجرایی کند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی «عصرخودرو» به نقل از آخرین نیوز، اگرچه دیروز محمد رویانیان رییس ستاد سوخت کشور در مصاحبه با رسانه های گروهی تلاش کرد تا توپ این ناکامی و ناکارآمدی و عجز و شکست این پروژه را به گردن دیگران بیاندازد اما شواهد نشان می دهد که باوجود گذشت 6 سال از آغاز اجرای نوسازی خودروهای فرسوده، این طرح یک طرح شکست خورده است.

طبق قانون برنامه چهارم توسعه، دولت موظف شده بود از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ به ترتیب سالانه ۲۰۰ هزار، ۳۰۰ هزار، ۴۰۰ هزار، ۵۰۰ هزار و ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو فرسوده را از رده خارج کند. اگرچه برنامه چهارم یک سال تمدید شد اما باز هم این طرح نتوانست کاملا اجرایی شود.

هرچقدر که مسئولان دولتی با برگزاری جشن‌های نوسازی خودروهای فرسوده سعی در نشان دادن اجرای طرح نوسازی خودروهای فرسوده مطابق با برنامه‌های چهارم توسعه داشتند؛ اما واقعیت‌ها نشان از عقب ماندگی دولت در اجرای این طرح دارد.این در حالی است که بر اساس قانون برنامه چهارم توسعه، نوسازی بیش از 400 هزار خودرو فرسوده در هر سال پیش‌بینی شده بود اما فراهم نبودن زیرساخت‌ها برای اجرای طرح نوسازی موجب شد که از ابتدای اجرای برنامه چهارم توسعه تاکنون فقط 900 هزار خودرو فرسوده به دو روش جایگزینی و خرید نقدی از رده خارج یا نوسازی شود.بررسی‌های علل عقب ماندگی دولت از برنامه چهارم توسعه نشان می‌دهد که ناهماهنگی بین دستگاه‌های ذی‌ربط ازجمله ستاد حمل ونقل و مدیریت مصرف سوخت، خودروسازان، بانک‌ها، مراکز اسقاط و گمرک باعث این عقب ماندگی در اجرای طرح نوسازی خودروهای فرسوده شده است.

همچنان که معاون اجرایی سازمان حمل و نقل و ترافیک گفت: تا زمانی که نگاه دولت به نوسازی خودروهای فرسوده نگاه جیره‌خواری باشد به این صورت که با اختصاص وام به مالکان خودروهای فرسوده یک خودروی نو جایگزین یک خودروی فرسوده شود، به هیچ وجه اجرای این طرح به صلاح نیست.

دلیل عدم اجرای این برنامه نیز از دو منظر قابل بررسی است. تا زمانی که نگاه دولت و مسئولان ذی‌ربط به نوسازی خودروهای فرسوده نگاه جیره خواری باشد به این صورت که یک خودرو نو جایگزین خودرو فرسوده شود و وامی در این خصوص به مالکان خودروهای فرسوده داده شود؛ به هیچ وجه اجرای این طرح به صلاح نیست. به عبارت بهتر تا زمانی که مسئولان دولتی تعداد خودروهای فرسوده را شمارش می‌کنند و زمانی که به مرز یک میلیون رسید،جشن می‌گیرند؛ حتما طرح نوسازی خودروهای فرسوده شکست خورده است.

اگر در اجرای این طرح نگاه زیست‌محیطی،اقتصادی،کاهش مصرف سوخت، تامین سلامت شهروندان و عزم ملی وجود نداشته باشند، خودروهای فرسوده هیچ وقت طبق مدت زمان تعیین شده از رده خارج نمی‌شود.اگر ایمان داشته باشیم که خودروهای فرسوده چه زیانی به کلیت جامعه وارد می‌کنند آن وقت است که برای خروج یک میلیون‌امین خودرو فرسوده به جای جشن، اظهار ندامت می‌کنیم.

دیدگاه دوم در خصوص اجرای طرح خروج خودروهای فرسوده این است که برخی از مسئولان تصور می‌کنند خروج خودروهای فرسوده باعث ضرر رساندن به اقشار کم درآمد می‌شود در حالی که دولت می‌تواند از محل صرفه‌جویی مابه التفاوت سوخت خودروهای فرسوده کاری کند که تمامی این خودروها را در طول یک سال از رده خارج شده و در یک دوره دو تا سه ساله سود این کار را هم به دولت بازگردانده شود.

حتی اگر دولت در اجرای این طرح به صورت رایگان خودروهای فرسوده را نوسازی کند، به هیچ عنوان ضرر نمی‌کند چرا که در یک دوره زمانی مشخص می‌تواند از محل صرفه‌جویی مابه التفاوت سوخت خودروهای فرسوده و کاهش خطر پذیری جامعه سود لازم را به دست آورد. دولت اگر در نظر دارد که توجه ویژه به اقشار کم درآمد و آسیب‌پذیر جامعه داشته باشد باید خودروهای فرسوده را از رده خارج کند و با این کار در مصرف سوخت صرفه‌جویی کند.

__________________