آموزش الکترونیک به زبان ساده

[محمد خوزستان]

آموزش الکترونیک ( درس هفتم)

مولدهای انرژی الکتریکی :

انرژی الکتریکی را می توان از تبدیل انرژی شیمیایی ، مکانیکی و نورانی وحرارتی بدست آورد .
یعنی درحقیقت مولدهای انرژی الکتریکی شکلی از انرژی را تبدیل به انرژی الکتریکی می نمایند .

انواع مولدها : 1 – پیلها 2 - انباره ها 3 – ماشینهای مولد جریان القایی

1 – پیلها
اگر دو الکترود مختلف الجنس رادر مایعی بنام الکترولیت وارد نمائیم پیل حاصل می شود مثلاً اگر یک میله ی گرافیت و یک میله روی را در اسید سولفوریک رقیق فروبریم ومابین میله ها را آمپر متری قرار دهیم آمپر متر عبور جریان را نشان میدهد که به مرور از انحراف آن کاسته میگردد تا زمانی که دیگر عبور جریانی مشاهده نمی شود . در این حالت می گوئیم که پیل پلاریزه شده است . این حالت به دلیل جمع شدن حبابهای ئیدروپن در اطراف میله ذغالی می باشد . برای جلوگیری از عمل پلاریزاسیون می توان ماده ای اکسید کننده (اکسیژن زا ) مانند بی کرومات پتاسیم به محلول اضافه کرد .در این حالت اکسیژن حاصل از بی کرومات با ئیدروژن ترکیب شده وآب حاصل می شود وپیل قابل استفاده می شود . که این پیل به پیل بیکرومات موسوم است .

پیل لکلانشه : یا پیل خشک ، الکترولیت این پیل خمیری است از کلرور آمونیوم ( نشادر ) و الکترود مثبت آن میله گرافیت است . که اطراف آنرا بی اکسید منگنز ( اکسیژن زا ) احاطه نموده و مجموعه را در داخل ظرف محتوی نشادر قرار می دهند و سپس سر ظرف را با مواد قیری مسدود می کنند .
ولتاژ این پیلها 5/1 ولت است و هم اکنون در اندازه وسایزهای مختلف ساخته می شود . ومیزان بازدهی آنها از نظر توان وجریان باهم متفاوتند .
سری و موازی بستن پیلها : اگر باطریها را باهم سری نمائیم ولتاژ آنها با هم جمع می شود و در صورتی که آنها را باهم به صورت موازی ببندیم جریان آنها باهم جمع می شود .

2 – انباره ها : از انواع انباره ها می توان با طری اتومبیل را نام برد که به انباره سربی نیز مشهور است در این انباره از محلول رقیق اسید سولفوریک به عنوان الکترولیت و pbo به عنوان الکترود منفی
و pbo4 به عنوان الکترود مثبت استفاده شده است . که بعد از شارژ قطب مثبت به pbo2 و قطب منفی به سرب تبدیل می شود . نیروی محرکه آن حدود 2/2 ولت است که برای یک باطری 12ولتی اتومبیل از6 واحد انباره بطور سری استفاده می کنند با شارژ کامل ولتاژ باطری به 2/13 ولت می رسد .

3 - ماشینهای مولد القایی : می دانیم اگر از سیمی جریان الکتریسیته عبور کند در اطراف سیم میدان مغناطیسی ایجاد می شود . که از این خاصیت نیز در ساختن آهنربای الکتریکی استفاده می شود . و نیز -اگر یک میله آهنربا را از میان یک سیم پیچ عبور دهیم ودوسرسیم پیچ را به یک میلی آمپرمتر وصل کنیم حرکت عقربه میلی آمپر متر عبور جریانی را نشان می دهد یعنی از حرکت آهن ربا در سیم پیچ جریان -الکتریسیته حاصل می شود و علت آن قطع خطوط نیروی مغناطیسی بوسیله سیم پیچ است از این خاصیت در مولدهای عظیم برق استفاده می شود .