آموزش الکترونیک به زبان ساده

[محمد خوزستان]

آهنربا چیست ؟ :
اهنربا جسمی است که مواد مغناطیس شونده را به خود جذب می کند . این مواد عبارتند از :
آهن ، فولاد ( نوعی آهن سخت ) ، نیکل ، کبالت و آلیاژهای آنها

موادی از قبیل : چوب ، کاغذ ، شیشه ، مس ، آلومینیم ، سرب و قلع نمونه ای از مواد غیر مغناطیس می باشند که توسط آهنربا جذب نمی شوند .
قطب های آهنربا : در هر آهنربا دو ناحیه وجود دارد که دارای نیروی مغناطیسی بیشتری نسبت به سایر نواحی آن
می باشد این دو ناحیه را قطبهای آهنربا گویند .
یکی از این نواحی را قطب شمال ( n ( و دیگری قطب جنوب ) s ) می نامند .
دو قطب همنام در آهنربا یکدیگر را دفع ودو قطب غیر همنام یکدیگر را جذب می کنند .

میدان مغناطیسی : اطراف یک آهنربا از سوی n به s خطوط قوایی بیشماری محسوس است که هرچه از قطبین آهنربا دورتر شویم این خطوط کمتر و هرچه به قطبین آن نزدیکتر شویم این خطوط افزایش می یابد . به این حوزه که درآن خطوط قوای مغناطیسی وجود دارد میدان مغناطیسی گویند .

الکترو مغناطیس چیست ؟
اگر از یک هادی جریان الکتریکی عبور کند در اطراف آن هادی میدان مغناطیسی مانند میدان مغناطیسی یک آهنربا به وجود می آید که نیروی مغناطیسی حاصل را الکترو مغناطیس گویند .

میدان مغناطیسی پیرامون یک سیم پیچ :
اگر سیمی را به صورت مارپیچ حول یک میله بپیچیم وسیله ای به نام سیم پیچ ( سلف ، کوئیل ، چوک ، بوبین ، سولونوئید ) حاصل می شود .
در صورتیکه جریان مستقیم ازاین سیم پیچ عبور نماید یک آهنربا ی ثابت با دو قطب n و s به وجود می آید ومیدان اطراف آن نیز مانند میدان آهنربای ثابت است و اگر جریان متناوب از آن عبور کند قطبهای آهنربای بدست آمده با تغییر جهت جریان عوض شده آهنربای متغییر حاصل می شود . و میدان اطراف این آهنربای متغییر نیز متناوب است .

القاء الکترو مغناطیس :
هرگاه یک سیم پیچ خطوط میدان مغناطیسی یک آهنربا را قطع نماید الکترونها در داخل سیم پیچ شروع به حرکت نموده جریان الکتریکی را تولید می کنند که این خاصیت را القاء الکترو مغناطیس نامند .