آیا اپلیکیشن های آنتی ویروس اندروید کارایی لازم را دارند؟

[SURENA]

همانگونه که در اخبار نگهبان خوانده اید و در جاهای مختلف شنیده اید سیستم عامل اندروید سریعترین رشد را در میان اسمارت فون ها در سال ۲۰۱۱ داشت و همزمان هم هدف شماره یک هکرها در تولید بدافزار و حمله به آن بود. به طوری که طبق بعضی گزارش ها از ماه می ۲۰۱۱ تا نوامبر تعداد بدافزارهای اندرویدی بیش از ۴۷۲ درصد افزایش یافت. آیا شما باید نگران امنیت دستگاه اندرویدی خود بوده و به دنبال خرید و نصب اپلیکیشن های آنتی ویروس روی موبایل خود باشید؟ زیاد عجله نکنید، همان قدر بر سر این برنامه ها جدل و بحث است که درباره میزان خطر و اهمیت بدافزارهای آنها صحبت و درگیری وجود دارد.

بله، بدافزارهای اندرویدی واقعی و در حال رشد هستند

یکی از چیزهایی که کسی آن را رد نمی کند، این است که تعداد بدافزارهای پلتفرم اندروید به سرعت افزایش می یابد. البته این برای تولید کنندگان بدافزار عادی است که یکی از محبوب ترین پلتفرم های موبایل که سریعترین سرعت رشد را داشته هدف قرار دهند. مرکز تهدید جهانی جونیپر می گوید که سیل بدافزارهای اندروید به دو گروه شکسته و تقسیم می شود:

تروجان های اس ام اسی: تروجان های اس ام اسی در پس زمینه اپلیکیشن های عادی به فعالیت می پردازند و کارشان ارسال اس ام اس به شماره های ویژه ای است که به ازای هر پیامک مبلغی بیش از هزینه پیامک از حساب شما کم شده و به حساب آن شماره واریز می شود. جالب اینکه حتی در کشورهایی مانند ایران که امکان چنین پرداخت هایی وجود ندارد، تروجان های اس ام اسی با ارسال پیامک های متعدد به شماره های خارج از کشور باعث افزایش ناگهانی و سرسام آور هزینه تلفن شما می گردند.

تا زمانی هم که شما قبض تلفن را دریافت نکنید، یا فعالیت های اس ام اسی تلفن تان را بررسی نکنید، یا شارژ اعتبار تلفن تان به یکباره تمام نشود، معمولا متوجه حضور این بدافزارها نمی شوید. البته وقتی آنها را می بینید که کار از کار گذشته و تا حدی زیان رسانده اند، تنها می توانید جلوی ضررهای آینده را بگیرید. تروجان های اس ام اسی، کمتر از نیمی از جمعیت بدافزارهای اندرویدی را تشکیل می دهند.

جاسوس افزار: شیر بدافزارهای اندرویدی در حقیقت جاسوس افزارها هستند. بیش از نیمی از آنها اپلیکیشن هایی هستند که دسترسی عمیق و همراه با مجوزهای خاص به سیستم را می خواهند و یا از حفره ها و آسیب پذیری های اندروید برای نفوذ و دسترسی به روت دستگاه بهره می برند. آنگاه به جمع آوری اطلاعات درباره دستگاه و کاربر می پردازند و سپس اطلاعات را برای توسعه دهنده و سازنده خودشان ارسال می کنند. بسیاری از این اپلیکیشن ها با قیافه مبدل و در ظاهری کاملا موجه و قانونی خودشان را جا می زنند و حتی گاهی کپی هایی بسیار شبیه برنامه های پرطرفدار موجود هستند که کاربر را به اشتباه بیاندازند.

جوپیتر تنها گروه تحقیقات امنیتی نیست که به روشن سازی تهدیدات پرداخته است. گزارش جدید مک آفی هم که به تازگی منتشر شده حاوی مطالبی مشابه به این است. هر دو موسسه تحقیقاتی می گویند که اکثریت بدافزارها توسط همان افرادی نوشته می شوند که تا به حال مشغول حمله به ویندوز موبایل های قدیمی و دستگاه های سیمبیان در سالهای گذشته بوده اند. در ماهیت، اینگونه نیست که اندروید به صورت ناگهانی در میان گروهی از تولید کنندگان بدافزار گیر افتاده باشد، بلکه پلتفرم های آسیب پذیرتر قدیمی دیگر جذابیتی ندارند و طلوع درخشان اندروید به همراه معماری باز متنش، آن را تبدیل به هدف جذابی کرده است.

خیر، ضد بدافزارهای موبایل برای اندروید کامل نیستند، یا حفاظتی مانند کامپیوتر در اختیارتان نمی گذارند

در پیکار با تهدید بدافزارهای موبایل، تعدادی از شرکت های امنیتی ابزارهایی را طراحی و عرضه کرده اند تا شما را امن نگه دارند. محققان می گویند که شما به نوعی از حمایت نیاز دارید که تلفن تان و اطلاعات آن را امن و حفاظت شده نگاه دارد. این ممکن است درست باشد، اما شاید تحقیقات شرکت های تولید کننده محصولات امنیتی چندان خالی از تبلیغ نباشد. به گونه ای که کریس دی بونا یکی از مدیران گوگل محققان امنیت موبایل در این زمینه را طی مصاحبه ای شارلاتانها و اسکمرهایی نامید که سعی دارند «باج افزار» به کاربران اندروید بفروشند! مطمئنا یک مدیر و کارمند گوگل هم نمی تواند در این موضوع کاملا بی طرف باشد، اما شاید تا حدی بتوان حق را به وی داد.

متاسفانه، حتی با وجود اینکه بسیاری از ابزارهای امنیتی موبایل که قابلیت های ارزشمندی چون پشتیبان گیری از اطلاعات، حذف اطلاعات از راه دور، قفل از راه دور و ردیابی GPS را پیشنهاد می کنند، اما بدافزارهای پلتفرم اندروید همچنان گسترش می یابند. دروازه ورود این بدافزارها همچنان باز است و آلودگی ها در میان ابزارهای اندرویدی همانند کامپیوترهای دستک تاپ در حال شیوع روز افزون هستند. بخشی از مشکل این است که شیوه انتقال و تبادل ساده و مشخصی میان موبایل ها در دنیای واقعی وجود ندارد. محققان امنیتی معتقدند که موبایل های امروزی در حقیقت کامپیوترهای کوچکی در دستان ما هستند، که اطلاعات بسیار زیادی را با خود حمل می کنند. این اطلاعات بخش مهمی از هویت و ارزش امنیتی ما را تشکیل می دهند و برای همین موبایل ها برای سارقان هویت و هکرها ابزارهای بسیار ارزشمندی محسوب می شوند.

البته باید به این نکته توجه داشت که ابزارهای امنیتی موجود برای اندروید همان سطوح حفاظتی همانند ابزارهای امنیتی کامپیوترها را ارائه نمی دهند و هنوز به آن حد نرسیده اند. هنوز اسکن فعال و لحظه ای برای کنترل فایل ها یا اپلیکیشن هایی که وارد مموری می شوند وجود ندارد، یا کنترل دوره ای و معمول اپلیکیشن هایی که دانلود و نصب می گردند، انجام نمی شود. البته به تازگی برخی برنامه ها مانند Lookout و **** ویژه اندروید سعی دارند اسکن های لحظه ای را ارائه کنند.

شما نمی توانید یک بسته امنیتی را روی موبایل تان نصب کرده و خیال تان راحت باشد که کاملا امن و محفوظ خواهید بود. تا زمانی که ابزارهای امنیتی اندروید به بلوغ لازم می رسند، تنها سلاح واقعی شما در مقابل بدافزارهای اندرویدی احساس درونی و هوشیاری خودتان است. هیچگاه اپلیکیشن ها را از منابع غیرمعمول یا مشکوک دانلود نکنید و تنها آنها را از مارکت های مطمئن و معتبر دریافت کنید. هنگام نصب مجوزها و دسترسی های درخواستی هر برنامه را کنترل کرده و سپس به آن اجازه نصب شدن و یا آپدیت خودکار دهید. مرتبا نگهبان خوانده و پیگیر مطالب مربوط به امنیت موبایل در این سایت باشید! مراقب فعالیت های اس ام اس و ارتباط دیتا و اینترنت موبایل خود باشید. و به صورت دوره ای و میان دوره قبض موبایل خود را چک کنید.

نکته: دارندگان موبایل دائمی همراه اول در هر لحظه می توانند با شماره 09990 تماس گرفته و از طریق تلفن گویا درخواست قبض میان دوره کنند. دارندگان موبایل دائمی ایرانسل هم با ثبت نام در خدمات کنترل حساب اینترنتی (e Care) سایت این شرکت می توانند به صورت آنلاین میزان کارکرد تلفن خود را کنترل کنند.

نتیجه گیری

داستان با این سوال آغاز شد که: آیا برنامه های آنتی ویروس روی اندروید کارایی دارند؟ جواب ساده هم این است که: بله! آنها می توانند مفید باشند، حتی اگر نتوانند دفاع و حفاظت همه جانبه ای از شما کنند و یا حتی اگر به اندازه همزادهای کامپیوتری شان قدرتمند نباشند. صدها نوع بدافزار اندرویدی آن بیرون انتظار شما را می کشند، اما بهترین قسمت داستان این است که اگر شما به شکل عادی و مطمئن از موبایل تان استفاده کنید، آنها چندان راه نفوذی به سیستم شما ندارند.

همچنین اگر تهدید بدافزارها دنیای اندروید را به شکل روزافزونی در بر گرفته است، اما شرکت های امنیتی هم مشتاقانه تلاش می کنند با سرویس های ویژه و سودمندی که می تواند در بسیاری اوقات مفید هم واقع شوند، محصولات شان را به شما بفروشند.

هرچند که هنوز این اپلیکیشن های امنیتی آنقدر زبده و کارآمد نیستند که در دنیای واقعی به جنگ بدافزارها بروند، اما حداقل این است که ابزارهای بسیار کارآمدی از قبیل ردیابی از راه دور، حذف اطلاعات از راه دور، پشتیبان گیری از اطلاعات و … را در اختیار شما می گذارند. تنها به خاطر داشته باشید که هنوز هیچ برنامه امنیتی موبایلی نمی تواند جایگزین حس ششم شما و تصمیمات درست تان شود.