لامپهای التهابی - رشته ای

[محمد خوزستان]

لامپهای التهابی - رشته ای
اینها همان لامپهای رشته ای هستند که ده ها سال است مورد استفاده قرار میگیرند و در هر مغازه ای یافت میشوند. نور لامپهای رشته ای گرم و یکنواخت است و شباهت زیادی به نور طبیعی دارد. به دست آوردن میزان نور متفاوت به سادگی توسط تغییر نیروی برق (وات) امکان پذیر است.
حباب لامپهای التهابی در اندازه ها و شکلهای مختلف تولید میشود. حبابهای سفید رنگ علاوه بر ملایم کردن نور، در زمان مطالعه مانع ناراحتی چشم میشوند و حبابهای رنگین، در موارد متنوعی از جشنها و نورپردازی حیاط گرفته تا استفاده از تاریکخانه چاپ عکس و چراغ خواب مورد استفاده قرار میگیرد.
از آنجایی که رشته نازک درون لامپ- به خصوص در انواع کم نور تر آن- به سادگی گسیخته میشود لامپهای التهابی ضد لرزش، انتخاب مناسبی برای مکانهایی هستند که چراغ یا لوستر در اثر سر و صدای محیط یا حتا راه رفتن سامنان طبقات فوقانی، مدام در حال لرزش است. این لرزش ممکن است به نظر خفیف باشد اما عمر لامپ را کوتاه میکند.
● لامپ فلورسنت جیوهای کم مصرف هرچند نور لامپهای فلورسنت (Fluorescent) به اندازه نور لامپهای التهابی خالص و خودمانی نیست، اما نوری حقیقی به شمار میرود. این لامپها از نوع رشته ای گران تر هستند اما عمر بسیار طولانی تری داشته و انرژی بسیار کمتری مصرف میکنند.
در واقع، لامپهای فلورسنت به صرفه جویی بسیار کمک میکنند زیرا تا حدود 5 سال عمر میکنند. این عمر طولانی دلیل خوبی برای نصب آنها در مکانهایی است که دسترسی به آن مشکل است. این لامپها علاوه بر اشکال استوانه ای و حلقه ای، به شکل لامپ پیچی نیز ساخته شده اند که استفاده از آنها را در هر شرایطی امکان پذیر کرده است.
لامپ های کم مصرف نیز از این دسته لامپ ها هستند ، اما استفاده از این لامپها اصلا در حمام و دستشویی تو صیه نمی شود.
تابش مستقیم پرتوهای نوری لامپ های مهتابی یا فلوروسنت بعلت وجود اشعه یووی (ماوراء بنفش )برای پوست بدن مضر است وموجب افزایش چین وچروک پوست صورت و نیزایجاد کک و مک می شود .
با بررسی های انجام شده مشخص شده است میزان تابش پرتوهای اشعه ماوراء بنفش از یک لامپ معمولی فلوروسنت بیش از 2800 نانومتر بوده که این مقدار از اشعه تابیده شده به پوست موجب تغییرات پاتولوژیک در سلولهای پوست می شود .
اشعه یووی با تحریک سلولهای رنگدانه ساز موجب افزایش پیگمان و ایجاد بیماری ملاسما و کک ومک در صورت افراد می شود . نتایج تحقیقات دانشمندان نشان داده است کسانیکه در منازل و یا محل کار خود روزانه بیش از 8 ساعت در معرض نور لامپ های فلوروسنت قرار گرفته اند 5 برابر بیشتر از افرد دیگر دچار بیماری کاتاراکت یا اب مروارید (کدورت عدسی چشم ) می شوند.
عوارض روحی و روانی نور لامپ های فلوروسنت شامل: خستگی زودرس، افسردگی، ضعف و بیحالی، از دست دادن تمرکز، کاهش راندمان یا بازده کاری وافزایش تنش های روحی هستند.

امروزه این لامپ ها بخاطر کم مصرف بودن آن در بین مردم طرفداران زیادی دارد ودر سطح وسیعی از ادارات و کارخانجات و منازل از ان استفاده می شود لذا باید در باره مضرات و خطرات ناشی از این نور اطلاع رسانی کافی انجام شود . افرادی که پوست حساسی دارند بیش از سایرین از این لامپ‌ها آسیب می‌بینند چون میزان پرتو ناشی از آنها از لامپ‌های معمولی بیشتر است.
بر اساس گزارش کارشناسان انجمن پوست انگلیس معتقدند لامپ‌های کم مصرف موجب تسریع ابتلا به بیماری‌های پوستی و از جمله سرطان پوست و هم‌چنین سرگیجه و میگرن درافراد مبتلا به صرع می‌شوند.
بهتر است نور این لامپ ها با استفاده از محفظه های مشبک محصور شود تا پرتوهای مستقیم نور هنگام تابش شکسته و در محیط پخش شود و خانمهایی که روزانه بیش از 4 ساعت در معرض این نورها قرار می گیرند باید از کرم ضد افتاب برای محافظت پوست صورت خود استفاده کنند .
بهتر است نور لامپ های فلوروسنت را با نور زرد لامپ های معمولی ترکیب کنیم تا ضمن ایجاد روشنایی مطلوب تا حدود زیادی از خطر تابش خالص این نورها نیز کاسته شود.
از بکار بردن لامپ های غیر استاندارد کم مصرف جدا خود داری کنید ، لامپ هایی که مقدار فلور آن طبق استاندارد نیست با عبور دادن اشعه ماورا بنفش از خود باعث ناراحتی های پوستی میشوند ، ضمنا دقت کنید که لامپ کم مصرف را در ارتفاع بیش از 2 متر نصب نکنید.
هم‌وطنان باید بدانند كه تكه‌های خرد شده لامپ‌های کم مصرف و مهتابی مانند لامپ‌های معمولی بی‌ضرر نیستند، زیرا جیوه ی موجود در آنها سمی است. از این رو پس از خراب شدن و شکستن نمی‌توان نظیر لامپ رشته‌ای آنها را دور انداخت، بلكه باید با دقت و احتیاط آنها را جمع‌آوری كرد تا جیوه در هوا و محیط پخش نگردد.
رعایت نكات فنی حین نصب و استفاده، از قبیل رعایت فاصله از بی‌خطر بودن آن اطمینان حاصل کنید.
علاوه بر اینها دقت کنید که خاصیت کم مصرف بودن آنها زمانی است که جیوه درون لامپ داغ می شود و در حالات ابتدایی روشن شدن لامپ هیچ مصرف کمتری نصب به لامپ های التهابی وجود ندارد، بنابراین در مکانهایی که نیاز به خاموش و روشن کردن مکرر است استفاده از این لامپ ها هیچ مزیتی ندارد مثلا راه پله ها یا دستشویی ها مکان مناسبی برای نصب کم مصرف ها نیستند .
ضمنا طی تحقیقات فنلاندی ها که در مجله نور شناسی اتریش به چاپ رسیده شدت نور این لامپ ها برای مطالعه مناسب نیست و موجب خستگی زود رس و تشدد حافظه می گردد.
اما مواردی که در هنگام خرید باید دقت کنید کم نیستند ، به لطف چینی ها و بازرگانان ما متاسفانه لامپ استاندارد در بازار به ندرت یافت می شود.باید توجه کنید که لامپ کم مصرف بالاتر از 24 وات اصلا صحت ندارد ! در حالیکه مردم در بازار اکثرا به دنبال 30 وات 40 وات هستند، باید دقت کنید که مدار الکترونیکی لامپهای 18 - 20 تا 45 وات عینا شبیه به هم است چینی ها دست به تقلب جالبی زده اند بطوریکه با بالا بردن سطح مقطع لامپ در قسمت جیوه ای یعنی اضافه کردن دور و پهنا و افزایش جیوه تنها طول لامپ را افزایش داده اند ، گرچه شما نور به ظاهر زیاد مشاهده می کنید ولی در عوض مصرف کمتر وجود ندارد به طور مثال یک لامپ 40 وات کم مصرف حقیقتا 40 وات مصرف نمی کند بلکه حدود 70الی 80 وات مصرف دارد ، و این تنها لامپ 20 وات است که یک پنجم لامپ 100 وات مصرف دارد.
شرکت های معتبر لامپ سازی مثل اسرام یا فیلیپس لامپ های بالای 26 وات را تولید نکرده اند .
علاوه براینها عمر لامپ های بالای 20 وات هم 5 برابر نیست اگر آنها 1 سال برایتان کار کنند خوشحال باشید ، اما یک لامپ مرغوب 20 وات اگر به صورت عمودی یعنی ته آن در پایین قرار داشته باشد و در محلی که باد وباران کم باشد و زیاد روشن و خاموش نشود نصب کنید، چیزی حدود 8 سال دوام دارد .

▪ لامپ هالوژن
این لامپها، از تازه ترین انواع لامپ هستند و با نور سفید طبیعی و مواج خود، رنگهای موجود در اتاق را تقویت میکنند. در ضمن نزدیک ترین لومن نوری و طیف نوری به نور خورشید این دسته از لامپ ها هستند . بیجا نیست که در کشور آلمان اغلب مردم نور هالوژن را بیش از تمامی نورها می پسندد .
در حال حاضر قیمت این لامپها به نسبت زمان اولین تولید در اوایل دهه ۹۰ بسیار کمتر شده است و بسیار بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد. این لامپها طوری طراحی شده اند که عمری طولانی داشته باشند،دقت کنید که نوع استاندارد آن 12 ولت و 50 وات است از بکار بردن نوع مستقیم 220 ولت آن که طبق معمول ساخت کشور چین است اجتناب کنید.
وجود متغیرهایی چون چربی دست (هنگام بستن لامپ)، چربیهای موجود در هوا و ذرات گرد و غبار، میتوانند عمر آنها را به طور قابل توجهی کاهش دهند.
برای طولانی کردن عمر لامپ هالوژن، هنگام خارج کردن لامپ نو از بسته بندی و نصب آن از دستکش پلاستیکی یا کیسه فریزر استفاده کنید. از لمس آنها با دست خودداری کنید زیرا چربی دست، حتا به مقدار کم، عمر لامپ را کم میکند.
در ضمن این لامپها را به طور مرتب با یک گردگیر تمیز از جنس پر یا انواع مشابه آن، گردگیری نمایید. این کار را تنها در زمانی که لامپها خاموش و کاملا سرد هستند انجام دهید. به یاد داشته باشید که لامپ هالوژن روشن بسیار داغ میشود، قبل از لمس آن از سرد بودن آن مطمئن شوید.
لامپ های هالوژن به منظور روشنایی بیشتر در خودروها و منازل استفاده می شود.
این لامپ ها مانند سایر لامپ های روشنایی با استفاده از یك رشته تنگستن در محیط پرشده از گاز تولید نور می كنند.