2 فایل پیوست
اوركلاك چيست و چگونه انجام مي‌پذيرد؟
اوركلاك چيست و چگونه انجام مي‌پذيرد؟
كاربراني كه قصد انجام اوركلاك را دارند بيشتر بر روي افزايش فركانس‌هاي قطعات اصلي سيستم مانند پردازنده، كارت گرافيك و حافظه متمركز مي‌شوند. انگيزه‌هاي انجام اوركلاكينگ به طور كلي در بين كاربران مختلف متفاوت است.برخي از كاربران براي افزايش كارايي سيستم‌هاي خود اقدام به انجام اوركلاكينگ مي‌كنند اما برخي ديگر تنها به عنوان سرگرمي و براي اينكه ببينند تا چه حد قادرند كارايي سيستم‌هاي خود را بالا ببرند اقدام به اين كار مي‌كنند. به هر دليلي كه اقدام به اوركلاك كردن قطعات مختلف كامپيوتر خود كنيد، اين كار داراي مزايا و معايب خاص خود خواهد بود. با استفاده از اوركلاك كردن مي‌توانيد آنها را وادار كنيد كه در سرعت‌هايي بالاتر از آنچه براي آن طراحي شده‌اند به كار بپردازند. اين مساله مخصوصا هنگامي بسيار جالب مي‌شود كه متوجه مي‌شويد تنها تفاوت بسياري از قطعات قدرتمند و گران قيمت (مانند پردازنده‌هاي سطح بالا و رم‌ها) با خويشاوندان ارزان قيمتشان در همين تفاوت فركانس خلاصه مي‌شود. مي‌توانيد يك قطعه ارزان قيمت را خريداري كرده و با اوركلاك كردن، كارايي آن را تا حد انواع پر سرعت‌تر و گران قيمت‌تر افزايش دهيد. اما اوركلاك داراي خطرات مخصوص به خود نيز هست. از آنجايي كه شما قطعات مختلف را وادار مي‌كنيد تا با سرعتي بيش از آنچه براي آن طراحي شده‌اند به فعاليت بپردازند، احتمال بي‌ثبات شدن سيستم و ناپايداري آن وجود دارد. از سويي ديگر، با وجود اينكه انجام اوركلاك داراي برخي از قواعد مخصوص به خود است اما فرايندي شديدا متكي به آزمون و خطا است. علاوه بر اين هيچ تضميني نيز وجود ندارد كه دو قطعه كاملا مشابه به ميزان مشابهي نيز اوركلاك شوند. در نهايت به دليل اينكه اوركلاكينگ سبب افزايش جريان مصرفي و حرارت توليدي قطعه مي‌شود، امكان آسيب ديدن قطعه وجود خواهد داشت. پس عدم احتياط ممكن است سبب وارد شدن خسارت‌هاي جبران ناپذيري به قطعات شود.
چگونه مي‌توان قطعات مختلف را اوركلاك كرد؟
در گذشته‌اي نه چندان دور، بسياري از كاربران با استفاده از تغييرات سخت افزاري، مانند تغيير جامپرها و يا Dip Switch به تغيير فركانس و ولتاژها بر روي مادربردهاي خود مي‌پرداختند. اما اندك اندك كه BIOS كنترل همه عملكردهاي پايه سخت‌افزاري را در سيستم بر عهده گرفت، استفاده از آن براي انجام اوركلاك به يك ضرورت بدل گرديد. با استفاده از تنظيمات BIOS مي‌توان بسياري از عملكردهاي سيستم را كنترل كرد. افزايش فركانس FSB يا به بياني ديگر "گذرگاه پردازنده" يكي از اصلي ترين تنظيماتي است كه هر كاربري براي افزايش كارايي پردازنده و در نتيجه افزايش كارايي سيستم خود آن را انجام مي‌دهد. از آنجايي كه فركانس پردازنده ضريبي از فركانس گذرگاه است، افزايش آن فركانس پردازنده را نيز افزايش خواهد داد. به همين دليل با انجام اين كار مي‌توان به سادگي كارايي سيستم را افزايش داد. اما در بسياري از مادربردها افزايش فركانس گذرگاه پردازنده سبب افزايش تمامي فركانس‌هاي ديگر از جمله فركانس‌هاي حافظه، درگاه‌هاي PCI و PCIExpress و غيره مي‌شود. به همين دليل ممكن است هنگام افزايش فركانس، حتي در صورتي كه پردازنده توانايي كار در فركانس‌هاي فوق را داشته باشد، به دليل عدم توانايي قطعات ديگر سيستم بي‌ثبات شده و يا آسيب ببيند. برخي از مادربردها هستند كه به شما اجازه مي‌دهند تا فركانس گذرگاه پردازنده را به صورت مستقل از ديگر فركانس‌ها تغيير دهيد. به غير از اين راه، راه ديگري نيز براي افزايش فركانس كاري پردازنده وجود دارد.
همانطور كه گفتيم فركانس اصلي پردازنده ضريبي از فركانس گذرگاه آن (FSB) ضرب در عددي است كه به عنوان ضريب فركانس پردازنده شناخته مي‌شود. شركت‌هاي سازنده پردازنده براي افزايش فركانس كاري پردازنده‌هايي كه از گذرگاهي با فركانس يكسان استفاده مي‌كنند، ضريب فركانسي پردازنده را تغيير مي‌دهند. متاسفانه اين ضريب تقريبا در تمامي پردازنده‌ها قفل شده است و به جز در چند مدل سطح بالا، در مدل‌هاي ديگر نمي‌توان آنها را تغيير داد.
علاوه بر پردازنده مي‌توان با تغيير برخي از مشخصات RAM نيز كارايي سيستم را افزايش داد. به طور كلي افزايش فركانس كاري و كاهش تاخيرها از جمله راه‌هاي هستند كه با استفاده از آنها مي‌توان كارايي حافظه و در نتيجه سيستم را افزايش داد. افزايش فركانس حافظه نيز مانند افزايش فركانس گذرگاه در پردازنده‌ها انجام مي‌گيرد. در حقيقت در بسياري از مادربردها فركانس گذرگاه پردازنده و فركانس حافظه توسط يك واحد توليد فركانس مشترك توليد مي‌شود و به همين دليل با افزايش يكي، ديگري نيز افزايش مي‌يابد.
يكي ديگر از راه‌هاي افزايش كارايي RAM ، كاهش تاخيرهاي موجود در آن است. همانطور كه مي‌دانيد در RAM ها براي دستيابي به هر بخش از داده‌ها ، به چند سيكل كلاك و در نتيجه مدت زمان خاصي نياز است. اگرچه زمان دسترسي به هر بخش حافظه براي خواندن يا نوشتن داده‌ها بسيار اندك و در حد ميليارديوم ثانيه است، اما وقتي حجم داده‌هاي مورد نياز و تعداد دفعات خواندن و نوشتن داده‌ها را در نظر بگيريد متوجه خواهيد شد كه همين زمان اندك نيز مي‌تواند تا چه حد بر روي كارايي كلي سيستم تاثير داشته باشد.
البته اوركلاك قطعات ديگري مانند كارت‌هاي گرافيك نيز بسيار رايج است، اما اصول آن بسيار مشابه اصول مورد استفاده در اوركلاك پردازنده و حافظه است. همانطور كه گفتيم فرايند اوركلاك تا حد زيادي بر پايه آزمون و خطا است و نياز به دقت و حوصله فرآواني دارد. اما در اين ميان راه‌هاي ساده‌تري نيز براي انجام اوركلاك وجود دارد. مي‌توانيد نرم افزارهاي زيادي را براي انجام اين كار پيدا كنيد. در اين ميان برخي از توليد كنندگان سخت افزار، مثل سازندگان مادربردها، اقدام به معرفي و عرضه نرم افزارهايي براي انجام اوركلاك به صورت ساده‌تر نموده‌اند. براي مثال شركت GIGABYTE به عنوان يكي از بزرگترين سازندگان مادربردها و ديگر قطعات سخت افزاري نرم‌افزارEasyTune 5 را به همراه مادربردهاي خود عرضه مي‌كند.
نرم‌افزار EasyTune 5 يك ابزار قدرتمند براي اوركلاك كردن پردازنده و حافظه است كه امكان تغيير دادن فركانس‌ها و ولتاژها را از طريق سيستم عامل ويندوز ممكن مي‌سازد. علاوه بر اين مي‌توان با استفاده از اين نرم‌افزار نظارت كلي بر روي سيستم داشته و مواردي چون دور فن و دماي اجزاي سيستم را در هر زمان مورد بررسي قرار داد. علاوه بر اين امكاناتي براي اوركلاك كردن كاملا خودكار پردازنده و يا كاهش تاخيرهايي حافظه در مواقع مورد نياز نيز در اين نرم‌افزار پيش بيني شده است. البته مادربردهاي GIGABYTE به صورت سخت‌افزاري از چنين مواردي پشتيباني مي‌كنند. تكنولوژي اوركلاك خودكار پردازنده در مادربردهاي GIGABYTE با نام C.I.A و تكنولوژي كاهش خودكار تاخيرهاي حافظه نيز با نام M.I.B شناخته مي‌شود. با استفاده از نرم افزار EasyTune 5 مي‌توان به راحتي اين امكانات را از داخل ويندوز مديريت و بررسي كرد.
ساده ترين راه براي اوركلاك كردن سيستم در اين نرم‌افزار، استفاده از حالت Easy Mode در نرم‌افزار EasyTune5 است. در اين حالت تنها مي‌توانيد فركانس FSB را با كليك كردن بر روي دكمه‌هاي بالا يا پايين، كم يا زياد نموده سپس با كليك كردن بر روي دكمه GO سيستم خود را اوركلاك كنيد... به همين راحتي. بقيه تنظيمات مورد نياز را خود نرم افزار EasyTune 5 به انجام خواهد رساند.
اما اگر مي‌خواهيد خودتان تنظيمات را به صورت دقيق اعمال نموده و كنترل دقيق‌تري بر روي تمامي پارامترها داشته باشيد مي‌توانيد از حالت پيشرفته (Advanced Mode) استفاده نماييد. در اين حالت مي‌توانيد فركانس‌ها و ولتاژ‌هاي مربوط به پردازنده، حافظه و بخش‌هاي مختلف مادربرد را تغيير داده و تنظيم نماييد. در بخش C.I.A. مي‌توانيد افزايش فركانس پردازنده را بر روي 5 حالت متفاوت كه هر يك داراي سقف افزايشي معيني هستند تنظيم كرده و سپس اين تنظيمات را فعال كنيد تا هر زمان كه سيستم احساس كرد نياز به قدرت پردازشي بيشتري دارد، فركانس پردازنده را تا حد تعيين شده افزايش دهد. در بخش C.I.A. نيز مي‌توانيد ليستي از پركاربردترين ماژول‌هاي حافظه را مشاهده كنيد. تنها كافي است ماژول حافظه مورد استفاده خود را در ليست پيدا كرده و آن را انتخاب كنيد تا تنظيمات بهينه بر روي حافظه شما اعمال شده و كارايي سيستم افزايش يابد.
اوركلاك امروزه به يكي از جذاب‌ترين مباحث دنياي كامپيوتر بدل شده است. به سادگي با تغيير چند گزينه ساده مي‌توانيد كارايي سيستم خود را افزايش دهيد. اما به ياد داشته باشيد هميشه ممكن است با انجام يك تنظيم اشتباه صدمات جبران ناپذيري به سيستم خود وارد كنيد. با استفاده از نرم‌افزارهايي چون EasyTune 5 علاوه بر اين كه به سادگي قادر خواهيد بود تا سيستم خود را اوركلاك كرده و كارايي آن را افزايش دهيد، نيازي هم نيست تا نگران صدمه ديدن سيستم خود باشيد.
